نسبت شارپ چیست و چه کاربردی در مالی دارد؟

نسبت شارپ چیست؟

 نسبت شارپ توسط اقتصاددان آمریکایی و برنده جایزه نوبل، ویلیام شارپ توسعه یافت. نسبت شارپ به سرمایه گذاران کمک می کند تا بازده تعدیل شده متناسب با ریسک سرمایه گذاری خود را بدست آورند. به بیان دیگر، بازده سرمایه گذاری با میزان ریسک پذیرش شده جهت بدست آوردن آن بازده، مقایسه می شود. نسبت شارپ، اغلب جهت بدست آوردن بازده تعدیل شده متناسب با ریسک مربوط به سرمایه گذاری های مختلف مانند سهام، صندوق های سرمایه گذاری مشترک و سبدهای سرمایه گذاری استفاده می شود.

نرخ بازده بدون ریسک استفاده شده در نسبت شارپ معمولا نرخ بازار پول (مانند سپرده بانکی و اوراق قرضه دولتی) می باشد. نسبت شارپ به سرمایه گذاران می گوید به ازاء ریسکی که در سرمایه گذاری متحمل می شوند چقدر بازده اضافه کسب می کنند. سرمایه گذاران باید بابت ریسک مازادی که در سرمایه گذاری پذیرفته اند پاداشی مازاد بر بازده بدون ریسک کسب کنند.

فرمول محاسبه نسبت شارپ:

انحراف معیار سرمایه گذاری / (نرخ بازده بدون ریسک – میانگین نرخ بازده سرمایه گذاری)

میانگین نرخ بازده سرمایه گذاری می تواند میانگین نرخ بازدهی یک ورقه بهادار یا میانگین نرخ بازدهی یک سبد سرمایه گذاری برای یک دوره معین باشد.

اگر ما بخواهیم نسبت شارپ را برای یک صندوق سرمایه گذاری محاسبه کنیم، اولین کاری که انجام می دهیم کسر بازده بدون ریسک از بازده صندوق می باشد. سپس عدد بدست آمده را بر انحراف معیار بازده صندوق تقسیم می کنیم.

نسبت شارپ از انحراف معیار سرمایه گذاری جهت اندازه گیری ریسک و بازده تعدیل شده استفاده می کند. انحراف معیار، میزان نوسان بازده سرمایه گذاری نسبت به میانگین بازده آن سرمایه گذاری را برای مدت زمان معینی محاسبه می کند. بازدهی یک سرمایه گذاری با انحراف معیار بالا، نسبت به میانگین بازده آن سرمایه گذاری، بسیار متفاوت است.

چرا نسبت شارپ اهمیت دارد؟

نسبت شارپ معمولا به منظور اندازه گیری عملکرد مدیران سرمایه گذاری در مقایسه با ریسک، مورد استفاده قرار می گیرد. یک مدیر ممکن است بازدهی بسیار بالایی را در مدت زمان مشخصی کسب کرده باشد. نقطه مبهمی که نسبت شارپ می خواهد پاسخ آنرا بیابد این است که مدیر جهت کسب این بازدهی چه میزان ریسک را متحمل شده است. این موضوع در شرایط نزولی بازار، بسیار حائز اهمیت است.

نسبت مناسب شارپ چه رقمی است؟ 

جهت محاسبه نسبت شارپ یک سرمایه گذاری، ابتدا بازده مورد انتظار سرمایه گذاری را محاسبه می کنید. سپس بازده بدون ریسک را از بازده مورد انتظار کسر می کنید. پس از این محاسبه، رقم بدست آمده را بر انحراف معیار سرمایه گذاری تقسیم می کنید. در نهایت، فرمول به شما یک نسبت می دهد. برای مثال، یک سرمایه گذاری با نرخ بازده 6% در مقایسه با بازده بدون ریسک 1% و انحراف معیار 5%، دارای نسبت شارپ 1 می باشد.

• اگر نسبت شارپ 1 باشد، عمکرد قابل قبول است
• اگر نسبت شارپ 2 باشد، عمکرد بسیار خوب است
• اگر نسبت شارپ 3 باشد، عملکرد عالی است
• و اگر نسبت شارپ کمتر 1 باشد، بعنوان عملکرد ضعیف در نظر گرفته می شود

محدودیت های نسبت شارپ

نسبت شارپ سرمایه گذاری چه خوب باشد چه بد، تنها قسمتی از ماجرا را به ما نشان می دهد. نسبت شارپ برای اینکه معنای بیشتری داشته باشد بایستی با موارد دیگری مقایسه شود. با این حال باید اطمینان پیدا کنید که مقایسه شما یک مقایسه قابل قبول است. مقایسه نسبت شارپ یک سبد اوراق قرضه با یک سبد سهام رشدی، فقط به ما می گوید که عملکرد ریسک و بازده تعدیل شده یکی بهتر از دیگری است.

از محدودیت های دیگر نسبت شارپ این است که فرض می کند بازده سرمایه گذاری دارای توزیع نرمال است. اما این فرض، همیشه با واقعیت مطابقت ندارد. برای مثال برخی از صندوق ها نشان داده اند که بازدهی آنها دارای توزیع نرمال نیست.

نسبت شارپ از انحراف معیار به منظور اندازه ریسک استفاده می کند. انحراف معیار، تغییرات بازدهی را نسبت به میانگین می سنجد. واقعیت این است که، تنها نوع نوسان مد نظر سرمایه گذاران، نوسانات منفی می باشد.

 مثالی از نسبت شارپ

عملکرد یک صندوق شاخصی که سهام رشدی را نگهداری می کند منتهی به پایان جولای 2019 به شرح زیر است.

• میانگین بازده 10 سال گذشته 16.14% بوده است
• انحراف معیار بازدهی برای 10 سال گذشته 13.60% می باشد
• این بدان معنی است که سرمایه گذار می تواند انتظار بازدهی بین 29.74% و 2.54% را داشته باشد. زیرا در توزیع نرمال، 68% داده ها در فاصله مثبت و منفی یک انحراف معیار از میانگین قرار دارند.

همچنین جهت مقایسه، میانگین عملکرد همه صندوق های رشدی را برای دوره مشابه به شرح زیر جمع آوری کرده ایم.

• میانگین بازده 10 سال گذشته 14.19% می باشد
• انحراف معیار دوره 10 ساله برابر 14.6% است
• بازده اوراق قرضه دولتی 2%

با توجه به ارقام بالا، نسبت شارپ صندوق شاخصی 1.04 و نسبت شارپ کل صندوق ها در این بخش 0.83 می باشد. بدون محاسبه هم می توانستیم دریابیم که عملکرد صندوق شاخصی بهتر از عملکرد میانگین کل صندوقها بوده است. زیرا هم میانگین بازدهی سالانه بالاتری دارد و هم دارای انحراف معیار کوچکتری می باشد. همانطور که قبلا اشاره شد نسبت شارپ 1 بطور کلی بعنوان یک عملکرد قابل قبول در نظر گرفته می شود.