شاخص S&P 500 و نحوه محاسبه آن

S&P 500 یک شاخص وزنی سهام است که شامل 500 شرکت از بزرگترین شرکت های معامله شده در بازارهای سهام آمریکا می باشد و عملکرد آن اغلب به عنوان معیاری توسط سرمایه گذاران استفاده می شود.

شاخص سهام S&P 500 چیست؟

S&P 500 یک شاخص محبوب بازار سهام است که شامل 500 شرکت سهامی عام و مستقر در ایالات متحده است که ارزش بازار آنها بالا است. S&P 500 مخفف Standard and Poor’s 500 می باشد.

از آنجاییکه S&P 500 بر شرکت‌هایی با ارزش بازار بالا تمرکز دارد (و از آنجا که شرکت‌هایی با ارزش بازار بالاتر دارای وزن بیشتری در شاخص هستند)، عملکرد آن توسط بسیاری به عنوان یک نمایشگر خوب از آن بخش بازار بورس است که دارای سرمایه بالایی هستند. در واقع ، بسیاری از سرمایه گذاران به این شاخص به عنوان معیاری برای سنجش سلامت بازار سهام و حتی اقتصاد ایالات متحده نگاه می کنند.

S&P 500 یکی از تعداد شاخص هایی است که توسط بزرگترین شرکت رتبه بندی اعتباری آمریکا یعنی استاندارد اند پورز گلوبال (Standard and Poor’s Global)، گردآوری و نگهداری می شود.

تاریخچه S&P 500

اگرچه امروزه S&P 500 محبوب است، اما این اولین شاخص بازار نبود. شاخص میانگین صنعتی داوجونز (DIJA) سال ها قبل از شروع S&P 500 وجود داشت. داو جونز در سال 1896 ایجاد شد و متشکل از 12 شرکت بود که بخش صنعت را نمایش می داد. در سال 1926 بود که مفهوم S&P 500 شروع شد. در آن زمان “شرکت آمار استاندارد” یک شاخص را ایجاد کرد که فقط 90 سهم را شامل می شد. در آن موقع به آن شاخص ترکیبی می گفتند. در سال 1941، شرکت های Standard Statistics با Poor’s Publishing ادغام شد و به Standard & Poor’s تبدیل شد و خود را به عنوان یک شرکت متخصص در ارائه شاخص ها و داده های بازار معرفی کرد. سپس، در سال 1957، استاندارد اند پورز، شاخص S&P 500 را که امروز می بینیم رسمیت داد. این شاخص شامل حدود 500 شرکت در مقایسه با 90 شرکت اولیه بود.

با گذشت زمان S&P 500 به طور دقیق اقتصاد ایالات متحده را منعکس کرده است. این شاخص در دوران رونق اقتصادی شاهد افزایش ارزش است و در دوران رکود، کاهش ارزش را تجربه می کند. از زمان آغاز به کار، S&P بازدهی بیشتری نسبت به سایر دارایی های اصلی داشته است و به عنوان یک سرمایه گذاری مطمئن تر در سراسر جامعه مالی دیده می شود.

چگونه شاخص S&P 500 محاسبه می شود؟

مانند شاخص بورس تهران، فرمول شاخص S&P 500 تنها یک تقسیم است. در صورت این کسر، ارزش بازار سهام در لحظه محاسبه در نظر گرفته می شود. در مخرج کسر نیز ارزش بازار سهام در سال پایه قرار می گیرد. سال پایه در شاخص S&P 500 میانگین ارزش بازار در سال های 1941 تا 1943 تقسیم بر عدد 10 است.

اما صورت کسر چگونه محاسبه می شود؟

همانطور که قبلا هم گفته شد حدودا 500 شرکت در اس اند پی 500 قرار می گیرد. در محاسبه شاخص S&P 500 هر شرکت دارای یک وزن است. وزن شرکت‌هایی که توسط شاخص S&P500 ردیابی می‌شوند با ارزش سرمایه تعدیل‌شده شناور، مشخص می‌شوند.

بدین ترتیب، تعداد سهام هر شرکت ضربدر قیمت آن سهام می شود و با یکدیگر جمع می شوند. البته منظور از ارزش سرمایه تعدیل شده شناور صرفا سهامی است که در دسترس عموم و قابل معامله است. بنابراین سهام محدود شده که مالک آنها کارمندان شرکت هستند و سهام سرمایه‌گذاران مدیریتی (سرمایه گذاری که دارای صندلی هیئت مدیره است) را محاسبه نمی‌کند.

با این تفاسیر، هر چه ارزش بازار یک شرکت بالاتر باشد، تأثیر قیمت سهام شرکت بر شاخص بیشتر می‌شود. به عنوان مثال، شرکتی که ارزش بازار تعدیل شده شناور آن 50 میلیارد است، پنج برابر شرکت دیگر با ارزش بازار 10 میلیارد بر رقم شاخص تاثیر خواهد داشت.

زمانیکه شرکت های موجود در شاخص، امور شرکتی مانند افزایش سرمایه یا باز خرید سهام انجام می دهند مخرج کسر تعدیل می شود. بدین ترتیب افزایش یا کاهشی که در صورت کسر، بدلایلی غیر از عرضه و تقاضا بوجود آمده خنثی می شود.

در کنار شاخص S&P 500 وزنی، شاخص S&P 500 هم وزن نیز برای مقایسه، محاسبه می شود. در شاخص هم وزن، تغییرات قیمت سهام همه شرکت ها دارای یک وزن و اهمیت هستند.

چه شرکت هایی در S&P 500 گنجانده شده اند؟

S&P 500 شامل شرکت‌های بسیار زیادی است که نمی‌توان در اینجا فهرست کرد، اما 10 شرکت برتر بر اساس ارزش بازار تعدیل‌ شده (از 3 اکتبر 2022) به شرح زیر است:

1- شرکت اپل

2- شرکت مایکروسافت

3- آمازون

4- شرکت تسلا

5- Alphabet Inc. کلاس A

6- Alphabet Inc. کلاس C

7- برکشایر هاتاوی شرکت کلاس B

8- Unitedhealth Group Inc

9- جانسون و جانسون

10- شرکت اکسون موبیل

استاندارد اند پورز چگونه تصمیم می گیرد چه شرکت هایی را در S&P 500 بگنجاند؟

صرف داشتن ارزش بازار بالا برای قرار دادن یک شرکت در S&P 500 کافی نیست. تعدادی معیار وجود دارد که باید رعایت شوند تا بتوان آنها را در شاخص قرار داد.

برای قرار گرفتن در شاخص، یک شرکت باید:

• مستقر در ایالات متحده باشد
• دارای ارزش بازار تعدیل نشده حداقل 13.1 میلیارد دلار است.
• دارای ارزش بازار تعدیل شده شناور حداقل 6.55 میلیارد دلار است.
• دارای ضریب وزنی قابل سرمایه گذاری حداقل 0.1 باشد (به عبارت دیگر، حداقل 10 درصد از سهام یک شرکت باید برای معامله عموم در دسترس باشد – نه در اختیار “درون سازمانی ها”).
• دارای نقد شوندگی مناسب و قیمت سهام معقول باشد.
• نماینده خوبی از بخش یا صنعت خود باشد.
• یک سهام معمول فهرست شده در بورس واجد شرایط ایالات متحده باشد.

با گذشت زمان، آژانس رتبه بندی استاندارد اند پورز، شرکت ها را بر اساس میزان تناسب با معیارهای بالا، به شاخص اضافه یا از آن حذف می کند. به همین دلیل، برخی از شرکت‌ها سال‌هاست که در فهرست قرار می‌گیرند و برخی دیگر اخیراً اضافه شده‌اند. به عنوان مثال، JPMorgan Chase & Co از سال 1975 بخشی از این شاخص بوده است. در حالیکه شرکت تسلا تا سال 2020 اضافه نشده بود.

شاخص S&P 500 چقدر وضعیت بازار سهام را منعکس می کند؟

به چند دلیل تصور می‌شود که S&P 500 نسبت به شاخص میانگین صنعتی داو جونز (یکی از قدیمی‌ترین و شناخته‌شده‌ترین شاخص‌های سهام آمریکا) معیار بهتری برای بازار سهام است.

اول، شاخص داوجونز (DJIA) تنها 30 شرکت را ردیابی می کند، در حالی که S&P تعداد 500 شرکت را دنبال می کند. دوم، از آنجا که 500 شرکتی که توسط S&P ردیابی می‌شوند، از نظر ارزش بازار از بزرگترین شرکت‌های ایالات متحده هستند، در واقع حدود سه چهارم بازار سهام آمریکا را در هر زمان معین، نشان می‌دهد.

شاخص های دیگری وجود دارند که بخش بزرگی از کل بازار را (بر اساس ارزش بازار) نشان می دهند. راسل 3000 (Russel 3,000) و ویلشایر 5000 (Wilshire 5,000) دو شاخص محبوب هستند که بخش بیشتر از بازار را نسبت به S&P 500 در نظر می گیرند.

چرا سرمایه گذاران از S&P 500 به عنوان معیار استفاده می کنند؟

از آنجایی که S&P نماینده بخش بزرگی از بازار است، بسیاری از سرمایه گذاران از این شاخص به عنوان نمایی از بازار و معیاری برای مقایسه عملکرد پرتفوی خود استفاده می کنند.

به عنوان مثال، اگر مقدار S&P در 6 ماه گذشته 15 درصد صعود داشته باشد و ارزش پرتفوی سرمایه گذار تا 25 افزایش یابد، آن سرمایه گذار ممکن است با خیال راحت تصور کند که عملکرد سهام او حدود 10 درصد بیشتر از بازار بوده است.

شرکت هایی که دارای سهام عمومی هستند نیز می‌توانند از این شاخص به‌عنوان معیاری برای مقایسه عملکرد سهام خود استفاده کنند. با این حال، استفاده از شاخص یک صنعت خاص احتمالاً بینش بهتری ارائه کند. زیرا انتظارات رشد به‌طور قابل‌ توجهی بین صنایع متفاوت است.

آیا می توانید در S&P 500 سرمایه گذاری کنید؟

از آنجایی که این یک شاخص است و نه یک صندوق، نمی توانید مستقیماً در S&P 500 سرمایه گذاری کنید. با این حال، تعدادی از صندوق های سرمایه گذاری عمومی وجود دارد که به طور خاص برای ردیابی عملکرد S&P 500 طراحی شده اند.

برای بسیاری از سرمایه‌گذاران، به‌ویژه سرمایه‌گذاران غیرمستقیم که می‌خواهند حساب‌هایشان از تورم پیشی بگیرد و با بازار رشد کند، اما نمی‌خواهند سهام خود را به طور فعال معامله کنند، سرمایه‌گذاری در صندوقی که یک شاخص مهم را ردیابی می‌کند می تواند راه خوبی برای رشد منفعلانه پس انداز آنها باشد. این صندوق های شاخصی سعی می کنند سهام موجود در یک شاخص را با همان نسبت در صندوق خود داشته باشند تا دقیقا بازدهی یک شاخص را ارائه دهند.

برخی از صندوق‌هایی که شاخص‌ها را دنبال می‌کنند، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک هستند و برخی دیگر ETF (صندوق‌های قابل معامله در بورس) می باشند. هر یک از این طبقات دارایی ممکن است کارمزد دریافت کنند و برخی از صندوق ها بیشتر از سایرین دریافت می کنند. کارگزاران همچنین ممکن است هزینه هایی را برای معاملات دریافت کنند، اگرچه برخی از آنها این کار را نمی کنند. کسانی که تمایل دارند سرمایه گذاری خود را در بلندمدت نگه دارند، نیازی به نگرانی در مورد هزینه های نگهداری و کارمزد معاملات ندارند. اما معامله گران فعال تر باید این هزینه ها را در نظر بگیرند.

به طور کلی، نسبت هزینه های کمتر (هزینه های نگهداری) و AUM بالاتر (دارایی های تحت مدیریت، یا میزان پول مشتری که صندوق مدیریت می کند)، ارزش بیشتری برای سرمایه گذاران صندوق ایجاد می کند.

برخی از صندوق هایی که شاخص S&P 500 را دنبال می کنند به شرح زیر است:

• Vanguard 500 Index
• SPDR S&P 500
• iShares Core S&P 500
• Fidelity 500 Index Fund
• Schwab S&P 500 Index Fund
• State Street S&P 500 Index Fund Class N

علاوه بر سرمایه گذاری در صندوق های شاخصی می توانید شاخص S&P 500 را در پلتفرم های فارکس بصورت سی اف دی معامله کنید. البته معامله در بازار  CFD صرفا جهت نوسان گیری است و محلی برای سرمایه گذاری بلند مدت نیست. نماد معاملاتی شاخص S&P 500 معمولا SPX می باشد. البته برخی اوقات نیز با نماد GSPC نمایش داده می شود ولی معمولا این نماد قابل معامله نیست و صرفا جهت نمایش شاخص ارائه می شود.

چگونه شاخص اس اند پی 500 را بخوانیم؟

پوینت ( تغییرات رقم شاخص) برابر با دلار است. اگر S&P 500 دیروز 10 واحد افزایش یافت، به این معنی است که میانگین وزنی ارزش بازار سهام موجود در شاخص، 10 دلار افزایش یافته است. از آنجاییکه شاخص، با ارزش بازار وزن می شود، تغییرات در قیمت سهام شرکت هایی با سرمایه بیشتر، تاثیر بسیار بیشتری نسبت به تغییرات قیمت سهام شرکت های کوچکتر دارد.

دیگر شاخص های مهم بازار سهام ایالات متحده آمریکا چیست؟

S&P 500 یکی از محبوب ترین منابع اطلاعاتی در مورد سلامت بازار است. اما تنها شاخص سهام موجود نیست. سایر شاخص  های محبوب بازار بورس آمریکا شامل موارد زیر است.

میانگین صنعتی داوجونز

داوجونز با نماد DJIA دومین شاخص قدیمی سهام در ایالات متحده (پس از شاخص میانگین حمل و نقل داوجونز) و یکی از مواردی است که اغلب مورد بحث رسانه ها قرار می گیرد. DJIA بر اساس قیمت سهام (نه ارزش بازار) وزن داده می شود و تنها 30 شرکت را در یک زمان ردیابی می کند. بنابراین علیرغم سن و محبوبیت آن، معیار خاصی برای بازار در نظر گرفته نمی شود.

شاخص ترکیبی نزدک (Nasdaq Composite)

نزدک یکی دیگر از شاخص های بزرگ و محبوب بازار سهام ایالات متحده است. این شاخص شامل بیشتر سهام معامله شده در بورس نزدک (دومین بورس بزرگ ایالات متحده پس از NYSE است) و مانند S&P با ارزش بازار وزن شده است. از آنجایی که بسیاری از شرکت های موجود در کامپوزیت نزدک در بخش فناوری اطلاعات هستند، با ترکیدن حباب دات کام در اوایل دهه 2000، این شاخص به شدت کاهش یافت.

راسل 1000 (Russel 1,000)

راسل 1000، مانند شاخص های نزدک و اس اند پی، یک شاخص وزنی از شرکت های پذیرفته شده در بورس های ایالات متحده است. این شاخص که زیرمجموعه ای از راسل 3000 بزرگتر است، 1000 شرکت بزرگ را بر اساس ارزش بازار شامل می شود و بیش از 90 درصد از ارزش بازار تمام سهام های موجود در فهرست ایالات متحده را نشان می دهد. به دلیل اندازه آن، بسیاری از سرمایه گذاران از آن به عنوان معیار استفاده می کنند.

ویلشایر 5000 (Wilshire 5,000)

ویلشایر 5000، مانند شاخص های نزدک، اس اند پی و راسل، یک شاخص وزنی از شرکت های پذیرفته شده در بورس های ایالات متحده است. با این حال، Wilshire قصد دارد تمام سهام آمریکایی فهرست شده در بورس های اصلی مانند NYSE، نزدک و بورس آمریکا را ردیابی کند. سهام کم ارزشی که در بازار فرا بورس (OTC) معامله می‌شوند معمولاً شامل این شاخص نمی‌شوند. به دلیل اندازه این شاخص و این واقعیت که تقریباً کل بازار سهام آمریکا را از نظر سرمایه در بر می گیرد، توسط بسیاری از سرمایه گذاران و موسسات به عنوان معیاری برای مقایسه عملکرد استفاده می شود.