اندیکاتور چیست؟
تحلیلگران تکنیکال از چندین ابزار برای پیش بینی قیمت ها استفاده می کنند. یکی از این ابزارها اندیکاتورها هستند. اندیکاتورها فرمول های ریاضی هستند که جهت محاسبه آنها از داده های بازار مانند قیمت، حجم و جریان وجوه استفاده می شود. گاهی اوقات یک اندیکاتور ترکیبی از چندین فرمول مختلف است. اندیکاتورها توسط نرم افزارهای تحلیل تکنیکال و پلتفرم های معاملاتی محاسبه و با خطوط، نقاط و اعداد بر روی نمودارهای قیمت رسم می شوند.
انواع اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال
در یک دسته بندی می توان اندیکاتورها را به چهار دسته تقسیم کرد:
a) اندیکاتورهای بر پایه قیمت (Price-Based):
این اندیکاتورها از اطلاعات قیمت های جاری و قیمت های گذشته بازار استفاده می کنند. نمونه هایی از این نوع از اندیکاتور شامل میانگین متحرک(Moving Average)، باندهای بولینگر(Bollinger Bonds) و دیگر اندیکاتورها می باشد.
b) نوسانگرهای لحظه ای (Momentum-Oscillator):
یکی از چالش ها در استفاده از اندیکاتورهایی که روی نمودار قیمت رسم می شوند مشکل بودن شناسایی تغییرات بازار است. اندیکاتورهای مومنتوم اوسیلیتور کمک قابل توجهی برای حل این مشکل می کنند. آنها با استفاده از داده های قیمت محاسبه می شوند اما بگونه ای ساختار یافته اند که بین دو عدد معمولا 0 تا 100 یا حدود یک عدد مانند 0 یا 100 نوسان می کنند. بخاطر این ساختار، حرکت های بیش از حد بالا یا بیش از حد پایین قیمت قابل تشخیص است. از آنجاییکه این نوسانگرها نیز بر پایه قیمت محاسبه می شوند می توان از مفاهیم روند، حمایت و مقاومت برای تفسیر آنها نیز استفاده کرد.
تکنیکالیست ها همچنین بدنبال همگرایی و واگرایی بین اندیکاتورهای نوسانگر و نمودار قیمت هستند. همگرایی زمانی حاکم است که روند حرکتی قیمت با حرکت نوسانگر شبیه به یکدیگر باشد. واگرایی زمانی اتفاق می افتد که روند حرکت قیمت، مخالف روند حرکت اندیکاتور نوسانگر است. برای مثال ممکن است قیمت به یک قله جدید صعود کند در حالیکه نوسانگر به نقطه بالاتری نرسد. در این حالت واگرایی رخ داده است. این می تواند یک نشانه از پایان روند صعودی باشد. نوسانگرهای مومنتوم بایستی با درکی از روند فعلی بازار مورد استفاده قرار گیرند. نوسانگرها شرایط اشباع خرید و اشباع فروش را به معامله گر اعلام می کنند. در شرایط اشباع خرید، بازار در حالت رونق ناپایدار قرار دارد و هر لحظه ممکن است تغییر روند بدهد. همینطور در شرایط اشباع فروش، بازار در حالت رکود ناپایدار قرار دارد و احتمال تغییر روند وجود دارد. از سوی دیگر محدوده نوسان یک اندیکاتور نوسانگر برای سهام مختلف ممکن است متفاوت باشد. برخی سهام نوسانات شدیدی را تجربه می کنند در حالیکه ممکن است نوسانات دیگر سهام اندک باشد.
نوسانگرهای مومنتوم سه کارکرد اصلی دارند. اول اینکه نوسانگرها می توانند جهت تشخیص قدرت یک روند استفاده شوند. سطوح اشباع خرید بیش از حد می تواند یک سیگنال شروع نزول قیمت ها باشد. همچنین سطوح اشباع فروش بیش از حد می تواند سیگنال آماده باش جهت ورود به بازار باشد. کارکرد دوم اینکه وقتی نوسانگر به سطوح قله و کف قبلی خود می رسد به عنوان حمایت و مقاومت می توان از آن استفاده کرد. در این حالت احتمال تغییر روند وجود دارد. برای نوسانگرهایی که حول عدد صفر حرکت می کنند عبور از عدد صفر بعنوان احتمال تغییر روند تفسیر می شود. سوما، در بازارهای روند خنثی نوسانگرها می توانند بعنوان ابزاری بر معاملات کوتاه مدت مورد استفاده قرار گیرند. بدین صورت که سهام در اشباع خرید فروخته می شود و در اشباع فروش خریداری می گردد. از این نوع اندیکاتورها می توان به مومنتوم(Momentum)، شاخص قدرت نسبی(RSI)، استوکستیک(Stochastic Oscillator) و مکدی(MACD) اشاره کرد.
c) اندیکاتورهای احساسی (Sentiment-Indicators):
این اندیکاتورها سعی می کنند با اندازه گیری فعالیت های سرمایه گذاران علائمی برای قدرت یا ضعف بازار پیدا کنند. اندیکاتورهای سنتیمنت به دو دسته تقسیم می شوند. این دو دسته شامل شاخص هایی است که بر پایه اطلاعات آماری محاسبه می شوند و شاخص هایی که بر پایه نظر سرمایه گذاران می باشد.
در اغلب بازارها نظرسنجی هایی بطور منظم انجام می شود. با این نظرسنجی ها احساسات و پیش بینی های سرمایه گذاران شخصی و شرکتی درباره روند بازار مشخص و منتشر می شود. سپس عملکرد واقعی بازار با پیش بینی سرمایه گذاران مقایسه می شود. بدین ترتیب تکنیکالیست ها بررسی می کنند که آیا یک رابطه منطقی بین احساسات سرمایه گذاران و رفتار بازار وجود داشته است.
دسته دیگر از این نوع اندیکاتورها بر پایه اطلاعات آماری بازار محاسبه می شوند. جهت محاسبه دو اندیکاتور که اغلب مورد استفاده قرار می گیرد از اطلاعات بازار اختیار معامله استفاده می شود. این دو اندیکاتور شامل نسبت حجم معاملات اختیار فروش به حجم معاملات اختیار خرید (put/call) و همچنین شاخص نوسان می باشد. علاوه بر این بسیاری از تحلیلگران به میزان اعتباری که توسط کارگزاران به سرمایه گذاران ارائه شده و یا میزان فروش استقراضی سهام توجه می کنند. میزان فروش استقراضی از تقسیم حجم فروش استقراضی بر میانگین حجم کل معاملات یک روز بدست می آید.
d) جریان های نقدی (Flow-of-Funds):
تکنیکالیست ها با توجه به جریانهای نقدی سعی می کنند عرضه و تقاضای بالقوه سهام را را اندازه گیری کنند. تقاضای بازار از میزان نقدینگی سهامداران بزرگ مانند شرکت های بیمه و صندوق های بازنشستگی حاصل می شود. هر چه این سهامداران میزان نقدینگی بیشتری داشته باشند تقاضای بالقوه سهام بیشتر خواهد بود. همچنین عرضه سهام موجود در بازار زمانی افزایش می یابد که عرضه اولیه اتفاق می افتد یا عرضه های ثانویه انجام می شود. عرضه ثانویه می تواند عرضه سهام درون سازمانی ها در بازار باشد.
اندیکاتورها ابزارهای سودمندی هستند که می توانند بصورت انفرادی بعنوان یک استراتژی معاملاتی استفاده شوند یا به همراه دیگر ابزارها و استراتژی ها مورد استفاده قرار گیرند. حتی تحلیلگران بنیادی می توانند پس از انتخاب سهام ارزنده جهت یافتن نقاط بهینه ورود و خروج از آنها بهره ببرند.
کتاب پیشنهادی بورس تایم به شما: راهنمای کامل اندیکاتورها و نمودارهای رایج در تحلیل تکنیکال
