شما به عنوان یک معامله گر فارکس از اهمیت نرخ های بهره در بازارهای مالی آگاه هستید. بانکهای مرکزی با توجه به فاکتورهای مختلفی درباره نرخ های بهره تصمیم می گیرند. این فاکتورها شامل سلامت اقتصاد داخلی، میزان تورم، نرخ بیکاری، صادرات و دیگر عوامل می باشد.
یک نوع معامله وجود دارد که بر اساس تحلیل شرایط نرخ بهره یک کشور در مقابل نرخ بهره کشور دیگر صورت می گیرد. این تحلیل، نقطه شروع این نوع معامله می باشد. به این نوع معامله، معامله حمل ارز (Currency carry trade) گفته می شود. در معامله حمل ارز، یک معامله گر میان مدت یا بلندمدت تلاش می کند تا از اختلاف نرخ بهره پرداختی بین دو ارز کسب سود کند.
در معاملات جابجایی ارز، سرمایه گذار می تواند هم از اختلاف نرخ ارز و هم از نوسان قیمت ارز بهره مند شود. معمولا مسیر حرکتی جفت ارز مورد نظر، یک موضوع ثانویه است و اغلب پوزیشن های این نوع معامله بر اساس اختلاف نرخ بهره ایجاد می شوند. در اینجا قصد داریم درباره چگونگی معاملات حمل ارز و استراتژی های معمول این نوع معامله و همچنین ریسک ها و مزایای این نوع معاملات صحبت کنیم.
معاملات حمل ارز (استراتژی carry trade) چیست؟
قبل از اینکه بصورت عمیق به موضوع بپردازیم درباره معنی واژه “حمل” در بحث سرمایه گذاری توجه می کنیم. در سرمایه گذاری واژه حمل اشاره به نگهداری یک دارایی دارد. زمانیکه شما یک دارایی را خریداری می کنید شما در واقع آن دارایی را نگهداری یا حمل می کنید. بنابراین، “معامله حمل” در مفهوم اولیه خود به معنی کسب سود از طریق تبادل یک دارایی با دارایی دیگر است و هر کدام از آنها دارای هزینه حمل مخصوص به خود هستند.
اجازه دهید با یک مثال شروع کنیم. شما به عنوان یک سرمایه گذار به دنبال یک سرمایه گذاری امن هستید تا پول خود را در آنجا صرف کنید. بنابراین شما تصمیم می گیرید که قسمتی از وجه خود را در اوراق قرضه شرکتی، سرمایه گذاری کنید. پس از آن شما تحقیق می کنید و درمی یابید که مثلا می توانید مبلغی را در آمریکا (برای مثال، محل زندگی شما) با نرخ 3.5% قرض بگیرید و در در یک بانک استرالیایی با نرخ 6.5% سپرده گذاری کنید.
وجه شما در هر دو بانک ریسکی ندارد و پرداخت سود بهره شما تضمین شده است. بنابراین شما تصمیم می گیرید که از بانک آمریکایی با هزینه کمتر قرض بگیرید و وجوه آن را در بانک استرالیایی با نرخ بهره بالاتر سپرده کنید. با این عمل شما وارد یک معامله حمل یا معامله جابجایی شده اید. این معامله، نوعی از آربیتراژ نرخ بهره محسوب می شود.
زمانیکه یک دارایی را به جای دارایی دیگر نگهداری می کنید، اگر با سود همراه باشد بعنوان “حمل مثبت (Positive carry)” و اگر با زیان همراه باشد بعنوان “حمل منفی (Negative carry)” در نظر گرفته می شود. در مثال بالا، ما یک حمل مثبت داریم.
با استفاده از بازارهای ارز ما می توانیم معاملاتی بسیار شبیه به معامله بالا را داشته باشیم و این تکنیک، محبوبیت بسیار زیادی در بین بزرگترین بانکها، هج فاندها و موسسات مالی دارد. امروزه حتی معامله گران خرد و شخصی نیز می توانند وارد این نوع معاملات شوند. اساسا یک معامله حمل ارز (carry trade)، می تواند در بازار فارکس اتفاق بیفتد. بدین ترتیب یک ارز با نرخ بهره پایین تر قرض گرفته می شود و با آن وجه، ارز دیگر با نرخ بهره بالاتر خریداری می گردد. مادامیکه شما دارای یک معامله “حمل مثبت” هستید نرخ بهره این معامله از طریق بروکر شما مستقیما به حساب معاملاتی شما واریز می شود. از سوی دیگر اگر شما یک معامله “حمل منفی” نگهداری می کنید بابت نرخ بهره از حساب شما کسر خواهد شد. به این بهره دریافتی یا پرداختی، سواپ یا بهره شبانه گفته می شود.
معامله حمل ارز چگونه انجام می شود؟
مکانیزم معامله حمل ارز در بازار فارکس چگونه است؟ برای درک بهتر این موضوع ما بایستی نگاه عمیق تری به پشت پرده معاملات در بازار نقد (Spot) فارکس بیندازیم. برای مثال، هیچوقت از خودتان پرسیده اید زمانیکه دلار آمریکا/ین یا دلار نیوزلند/ین یا هر جفت ارز دیگری که معامله می کنید واقعا در حال انجام چه کاری هستید؟
برای باز شدن بیشتر مسئله، جفت ارز دلار آمریکا/ین را در نظر بگیرید. زمانیکه وارد معامله دلار آمریکا/ین می شوید شما در حال خرید دلار آمریکا و فروش ین هستید. در این معامله، اندازه خرید و فروش هر دو ارز برابر و نرخ آنها نرخ غالب بازار است. همه ما می دانیم زمانیکه دلار آمریکا/ین را خریداری می کنیم تمایل داریم دلار آمریکا نسبت به ین افزایش یابد. اما اگر بخواهیم بصورت ساختاری بیان کنیم، شما ین را قرض می کنید و با آن دلار آمریکا می خرید.
حال به این می پردازیم که چگونه تریدر می تواند در یک “معامله حمل” کسب سود کند. همانگونه که قبلا نیز اشاره کردیم معامله حمل، یک تکنیک آربیتراژ نرخ بهره است که در آن به دنبال اختلاف بالای نرخ بهره جفت ارزها می گردیم تا بدین ترتیب بتوانیم سود بهره دوره نگهداری را شناسایی کنیم.
اگر قیمت یک جفت ارز در طول مدت زمانیکه شما در “معامله حمل” بازار فارکس هستید ثابت باشد شما از بابت بهره، سود کسب می کنید. اگر قیمت جفت ارز به نفع شما تغییر کند شما علاوه بر سود بهره، از تغییرات نرخ نیز منتفع می شوید. اینها راه هایی هستند که می توانید از یک معامله “حمل مثبت (Positive carry)” کسب سود کنید.
اما “معامله حمل” خالی از ریسک نیست و چالش های ذاتی خودش را دارد. غیر از اختلاف بهره موجود بین دو ارز که ما می توانیم از آن بهره بگیریم موارد دیگری نیز وجود دارد که باید آنها در نظر داشته باشیم. اگر ما وارد یک معامله حمل مثبت شدیم و قیمت جفت ارز کاهش یافت ما از این نزول نرخ در بازار، زیان می بینیم. میزان زیان به مقدار کاهش نرخ و اهرمی که در آن معامله استفاده کرده ایم بستگی خواهد داشت. در بسیاری از اوقات کاهش نرخ می تواند بیش از میزان بهره دریافتی شما از معامله باشد. بنابراین با وجود اینکه ما می توانیم از یک بازده نرخ بهره در معامله “حمل مثبت” کسب سود کنیم این نوع معامله بدون ریسک نیست.
رول اور (Rollover) و سوآپ (Swap)
در بازار فارکس تسویه معاملات دو روز پس از روز معامله انجام می پذیرد. این زمانی است که طرف های معامله باید ارزهایشان را مبادله کنند. این همان جایی است که بروکرها به میان می آیند. زیرا اغلب معامله گران به دنبال تحویل ارز نیستند. بروکرها این موضوع را با رول اور حل می کنند. رول اور به این معنی است که موقعیت های معاملاتی بصورت اتوماتیک به تاریخ تسویه بعدی موکول می شوند و این کار دائما ادامه می یابد. بنابراین هیچگاه ارزها بصورت فیزیکی تحویل نمی شوند.
اغلب بروکرها زمان تسویه معاملات را پایان جلسه معاملاتی نیویورک که به وقت 5:00 بعد از ظهر شرقی می باشد در نظر می گیرند. اما این ممکن است از بروکری به بروکر دیگر متفاوت باشد. این موضوع برای معامله گرانی که بین روزهای چهارشنبه و پنج شنبه معامله می کنند از اهمیت بیشتری برخوردار است. زیرا تسویه در آخر هفته ها انجام نمی شود و تسویه آن معامله گران با دو روز بهره اضافه در روز دوشنبه انجام می شود.
یک قرارداد سوآپ یا همان معاوضه، یک نوع توافق بین طرفین در بازار ارز است. معمولا بانک معاملاتی، جهت محاسبه نرخ بهره از نرخ لایبور شبانه بعلاوه میزانی اسپرد استفاده می کند. سپس بروکر شما بر طبق تواقفی که دارد مقداری کارمزد به آن اضافه می کند تا ارزش نهایی سوآپ بدست آید.
چگونه بهره حمل محاسبه می شود؟
همانطور که قبلا گفته شد یکی از مزایای اصلی معامله حمل مثبت، کسب درآمد بهره است. این درآمد به ازاء هر روزی که ما در معامله “حمل مثبت” هستیم دریافت می شود و به ازاء هر روزی که در معامله “حمل منفی” هستیم از حسابمان کسر می گردد. از آنجاییکه اغلب معامله گران فارکس در معاملاتشان از اهرم استفاده می کنند بهره حمل می تواند بالا باشد.
در ادامه قصد داریم اندکی وارد مسائل ریاضی شویم و بهره رول اور روزانه را محاسبه کنیم:
(نرخ جاری ارز پایه * 365) / {(نرخ بهره ارز قیمت گذاری – نرخ بهره ارز پایه) * ارزش ظاهری قرارداد = میزان بهره رول اور روزانه
حال با یک مثال عددی بر روی جفت ارز یورو/دلار مطلب را دنبال می کنیم:
شما موقعیت خریدی به اندازه 100،000 (یک لات) روی یورو/دلار باز کرده اید و در زمان رول اور، یورو/دلار با نرخ 1.2000 در حال معامله شدن است. نرخ بهره کوتاه مدت یورو 4% و نرخ بهره کوتاه مدت دلار 2% می باشد.
حال فقط لازم است اعداد را در فرمول جایگذاری کنیم.
4.57 دلار = (1.2 * 365) / (0.02 – 0.04) * 100،000
بنابراین پاداش رول اور روزانه شما در این مثال برابر با 4.57 دلار می باشد. مادامیکه شما موقعیت خرید یورو/دلار خود را باز نگه داشته اید این وجه را بصورت روزانه دریافت می کنید. از سوی دیگر اگر موقعیت فروش با شرایط مشابه باز کرده بودید این مبلغ هر روز از حساب شما کسر می شد.
مثال بالا یک مثال ساده بود تا به شما کمک کند فرمول را بهتر درک کنید. اما بخاطر داشته باشید که این مقدار هر روز تغییر می کند. زیرا بانکها از نرخ بهره شبانه استفاده می کنند و این نرخ ممکن است هر روز با روز قبل متفاوت باشد.
حال با توجه به مثال قبلی می خواهیم بدانیم اگر کل سال، معامله را باز نگه داریم و نرخ بهره نیز ثابت باشد بازده سالیانه چقدر خواهد بود. بنابراین داریم،
1،668$ = 365 * 4.57$
حال اگر فرض کنیم شما با اهرم 1:10 وارد معامله شده باشید. در این حالت 10،000 دلار وارد معامله کرده اید و با سود 1،668 دلاری، 16.68% بازدهی داشته اید. در نظر داشته باشید که شما این بهره را با مبلغ ظاهری قرارداد دریافت نکرده اید بلکه با مقدار 10،000 دلار بدست آورده اید. ماشین حسابهای مخصوصی وجود دارند که انجام این محاسبات را برای شما راحت می کنند.
چگونه جفت ارز مناسب برای معاملات “حمل ارز” را پیدا کنیم؟
زمانیکه در جستجوی جفت ارز مناسب برای معامله حمل هستید بایستی عوامل مختلفی را بررسی کنید تا اطمینان یابید که معامله شانس بالایی برای موفقیت دارد. اولین کاری که حتی قبل از بررسی اختلاف نرخ های بهره باید انجام دهیم در نظر گرفتن ثبات مالی کشورهایی است که قصد داریم با ارزهای آنها وارد یک معامله حمل شویم.
شما بالاترین اختلاف نرخ ارزها را در جفت ارزهای نامتعارف می یابید. اما در عین حال بالاترین ریسک نیز مربوط به این جفت ارزها می باشد. زیرا از شرایط مالی آینده برخی از این کشورها اطمینان کافی وجود ندارد و رتبه اعتباری آنها کمتر از استلار(stellar credit) است. برای اغلب تریدرهایی که تمایل به انجام معاملات حمل ارز دارند معقول است که در اغلب موارد بر روی جفت ارزهای اصلی و فرعی تمرکز داشته باشند.
کار بعدی که باید انجام دهیم مقایسه تفاضل بین جفت ارزهایی است که از فیلتر قبلی ما عبور کرده اند و اقتصاد پایداری دارند. منابع آنلاینی وجود دارد که شما می توانید از طریق آنها بالاترین بازده جفت ارزها را بیابید. همچنین شما باید قادر باشید این اطلاعات را از پلتفرم بروکر خود دریافت کنید. اما بهتر است برای این منظور از یک منبع مستقل، اطلاعات دریافت کنید. زیرا هر بروکر نرخ متمایزی ارائه می دهد. با استفاده از یک منبع مستقل، شما قادر خواهید بود تا بروکرهایی را پیدا کنید که بیشترین بازده بر روی معاملات حمل ارز را پرداخت می کنند.
برخی از محبوب ترین جفت ارزها به منظور معاملات حمل ارز شامل دلار استرالیا/دلار آمریکا، دلار استرالیا/ین ژاپن، دلار نیوزلند/دلار آمریکا و دلار نیوزلند/ین ژاپن می باشد. این جفت ارزها، اقتصادهای با ثبات دارند و بیشترین اختلاف نرخ بهره را دارا هستند.
موضوع دیگری که باید در نظر گرفته شود این است که آیا نرخ بهره جفت ارزها تغییر خواهند کرد یا خیر. آیا در طول زمان، نرخ بهره ارزی که قصد داریم آن را خریداری کنیم، در مقابل ارز دیگر افزایش خواهد یافت؟ ممکن است همیشه برای این سوال پاسخ مناسبی پیدا نکنیم اما بایستی این موضوع را در نظر بگیریم. همچنین ما باید زمانی را جهت تحلیل تکنیکال نمودار جفت ارز مورد نظر صرف کنیم. سپس در نظر بگیرید که از نقطه نظر تکنیکال ورود به معامله حمل مناسب است یا خیر. با این تحلیل اضافه ممکن است دلیل محکم تری برای ورود به معامله پیدا کنیم و یا بطور کلی از انجام آن صرف نظر کنیم. بنابراین جهت ایجاد یک معامله حمل خوب، تنها پیدا کردن یک جفت ارز با بازدهی بالا کافی نیست.
استراتژ های معامله حمل در فارکس
با وجود اینکه یک معامله حمل مثبت، بهره دریافت می کند معاملات حمل، بیشتر برای سرمایه گذاران بلندمدت مناسب است که موقعیت معاملاتی خود را برای ماهها یا سالها نگه می دارند. یکی از جملات دلنشین جس لیورمور این است که:
“این هرگز طرز فکر من نبود که برای من پول بزرگی به ارمغان آورد. این نشستن من بود که این کار را انجام می داد. متوجه شدید؟ بدون حرکت، نشستن من.”
در اغلب اوقات، پول زیاد از ساکن بودن، منتظر ماندن و کاری انجام ندادن بدست می آید. این نوع طرز فکر در معامله حمل، وجود دارد.
استراتژی خرید و نگهداری
اولین نوع استراتژی که یک تریدر می تواند بکار بگیرد استراتژی خرید و نگهداری است. پس از اینکه تحقیقات خود را در رابطه با اقتصادهای قابل اتکای کشورها، تفاضل نرخهای بهره، تغییرات بالقوه نرخ بهره و بازدهی بروکرها به پایان رساندید شما آماده انتخاب جفت ارزی هستید که با معیارهای شما سازگار است. با استراتژی خرید و نگهداری، شما بسادگی جفت ارز با حمل مثبت را خریداری و برای مدت مشخص، نگهداری می کنید. این مدت می تواند 3 ماه، 6 ماه، یک سال یا بیشتر باشد.
استراتژی سبد خرید
معمولا در هر سرمایه گذاری بهترین پوشش ریسک در برابر اتفاقات غیر منتظره، متنوع سازی می باشد. متنوع سازی با ایجاد سبدی از موقعیتهای معاملاتی موجب می شود تا تغییرات سرمایه شما ملایم تر باشد و نسبت بازده به ریسک بهینه تری داشته باشید. بنابراین با استفاده از این مفهوم می توانیم سبدی از موقعیتهای معامله حمل ایجاد کنیم. بدین ترتیب، تغییرات قیمت منفی در یک جفت ارز، تاثیر جزئی بر کل سبد خواهد داشت. این معمولا روشی است که بانکهای حرفه ای و هج فاندها در معاملات حمل بکار می گیرند.
معاملات حمل و تحلیل تکنیکال
تریدرهای تکنیکال نیز از معامله حمل، بهره می برند. اغلب تریدرهای تکنیکالی تمایل به افق سرمایه گذاری کوتاه مدت تر دارند که طی آن موقعیت های معاملاتی را تا چند روز یا چند هفته نگه می دارند. پس چگونه این تریدرها از معامله حمل، بهره می برند؟ در اینجا بطور مختصر به این موضوع می پردازیم. مسئله ای که در معاملات حمل باید به آن توجه کنیم این است که وقتی تفاضل نرخ بهره بر روی یک جفت ارز، زیاد می شود معامله گران بلندمدت جهت کسب سود از این اسپرد بهره، وارد بازار می شوند. بنابراین زمانیکه معامله گران بزرگ وارد بازار می شوند تقاضا برای این جفت ارز بالا می رود و در نتیجه قیمتها افزایش می یابد. بنابراین تفاضل نرخ بهره های بالا موجب تقاضای بیشتر معامله گران بزرگ می شود که این موضوع موجب افزایش قیمتها می گردد.
یک تریدر تکنیکال می تواند با استفاده از خطوط روند وارد این نوع معاملات شود. همچنین یک تریدر نوسان گیر می تواند منتظر پولبک ها و کف های قیمتی باشد تا وارد یک پوزیشن معاملاتی جدید شود در حالیکه قیمتها نیز در جهت مورد علاقه او حرکت می کنند. در بکارگیری استراتژی های بازگشتی بر روی جفت ارزهایی که حمل قوی دارند مراقب باشید. در بهترین حالت، معامله شما مانند یک مبارزه دشوار خواهد بود که تلاش می کنید شکست نخورید. معامله به خودی خود مشکل است و در این شرایط برای شما دشوارتر نیز خواهد شد. پس بهتر است وارد معاملات بازگشتی جفت ارزهای با حمل مثبت نشوید.
جمع بندی
خوب است که بخاطر بسپاریم در زمان ایجاد یک معامله حمل، باید تحلیل کاملی انجام دهیم تا اطمینان یابیم وارد معامله حمل با بیشترین احتمال سودآوری شده ایم. این مستلزم بررسی شرایط فعلی اقتصادی کشورهای مورد نظر و انجام تحلیلهای بنیادی و تکنیکالی است.
معاملات حمل، مناسب معامله گران کوتاه مدت نیست. بلکه با یک دید بلندمدت تر باید وارد این معاملات شد. بسیاری اوقات دیده می شود که معاملات حمل، منفعت دو گانه ای برای معامله گر داشته است. بگونه ای که هم از بابت نرخ بهره و هم از طریق افزایش قیمت ارز، سود کسب شده است. اما به خاطر داشته باشید که معاملات حمل نیز ریسک های خود را دارد و باید با استفاده از اصول مدیریت پول و اندازه پوزیشن به حداقل خود برسد.
