در دنیای معاملات با اصطلاح سوآپ، بسیار برخورد می کنیم که گاهی اوقات این اصطلاح موجب سر در گمی برخی تریدرها می شود. یکی از دلایل این است که سوآپ در دو موضوع کاملا متفاوت استفاده می شود. سوآپ نوعی از معامله است که زیر مجموعه ابزار مشتقه قرار می گیرد. همچنین از این کلمه در معاملات فارکس بعنوان بهره شبانه ای که ممکن است دریافت یا پرداخت شود استفاده می گردد.
در این پست به هر دو معنی سوآپ می پردازیم و به تفاوت آنها پی می بریم. سپس اندکی بیشتر وارد جزئیات سوآپ با مفهوم بهره شبانه در معاملات فارکس می شویم.
سوآپ بعنوان یک ابزار معاملاتی
سوآپ چیست و چگونه عمل می کند؟
سوآپ نوعی از معاملات ابزار مشتقه است که طی آن، دو طرف توافق می کنند تا وجه نقد، بدهی یا تغییرات قیمت دو دارایی مختلف را با هم معاوضه کنند.
یک مثال ساده می تواند معاموضه جریانهای نقد دو نرخ بهره مانند بهره اوراق قرضه باشد. برای مثال یک طرف، بهره ثابت و طرف دیگر، بهره متغیر دریافت می کند. اگر شخصی که بهره ثابت دریافت می کند(دارنده اوراق قرضه با بهره ثابت) پیش بینی کند که نرخ بهره در آینده افزایشی می باشد تمایل به دریافت نرخ بهره متغیر خواهد داشت. همچنین اگر دارنده اوراق قرضه با نرخ بهره متغیر می خواهد نسبت به دریافتی های خود اطمینان بیشتری داشته باشد تمایل به تعویض جریانهای نقدی خود با دارنده اوراق قرضه با نرخ ثابت خواهد داشت.
قرارداد سوآپ به موسساتی مانند صندوق های بازنشستگی، موسسات بیمه و بانکها این امکان را فراهم می کند تا بتوانند بدهی و ریسک خود را مدیریت کنند. همچنین هج فاندها و معامله گران دیگر می توانند از نرخ های بهره، ارزها و دیگر متغیرهای اقتصادی نوسان گیری کنند. این معاملات معمولا در بازارهای فرابورسی(OTC) انجام می گیرد و در بورس های سازمان یافته لیست نمی شود. این بدان معنی است که شرایط هر قرارداد سوآپ توسط دو طرف معامله مشخص می شود.
انواع قراردادهای سوآپ (معاوضه)
- سوآپ نرخ بهره، جهت معاوضه جریان های نقدی نرخ بهره دریافتی یا پرداختی انجام می پذیرد. در سوآپ نرخ بهره معمولا یکی از نرخ ها ثابت و دیگری متغیر هستند. سوآپ نرخ بهره، ابزاری است که ناشر اوراق بدهی با نرخ شناور می تواند بهره های پرداختی خود را به بهره ثابت تبدیل کند و همچنین صندوق ها می توانند بر روی تغییرات نرخ بهره، معامله و نوسان گیری کنند.
- سوآپ ارز به دو طرف معامله این امکان را فراهم می کند تا اصل و بهره یک اوراق بدهی را با هم معاوضه کنند. بدین ترتیب، طرف های معامله می توانند ریسک خود را مدیریت کنند و یا بر روی تغییرات نرخ بهره و ارز، سفته بازی کنند. این نوع معاملات توسط بانکهای مرکزی به منظور تثبیت ارزها و توسط شرکتها به منظور ریسک تغییرات نرخ ارز مورد استفاده قرار می گیرد.
- سوآپ کالا جهت معاوضه قیمت نقدی یک کالا با یک قیمت ثابت برای یک دوره معین انجام می شود. این ابزار به تولید کنندگان و کارخانه ها این امکان را فراهم می آورد تا درآمد و هزینه های خود را مدیریت کنند.
- سوآپ درآمد کل، بسیار شبیه به معاملات CFD است. اما این نوع معاملات صرفا توسط موسسات حقوقی و بزرگ صورت می پذیرد. بدین ترتیب، دو طرف معامله توافق می کنند تا تغییرات قیمت، سود نقدی و بهره یک دارایی یا مجموع دارایی های مشخص را با یک نرخ ثابت معاوضه کنند.
- سوآپ نکول اعتبار، مشابه بیمه نامه است که دارنده یک ورقه بدهی مانند اوراق قرضه را در برابر نکول ناشر محافظت می کند. در صورتی که به دلیل ورشکستگی یا هر دلیل دیگر، ناشر قادر به پرداخت نباشد طرف فروشنده، اصل و بهره پرداخت نشده ناشر را به طرف خریدار می پردازد.
سوآپ (Swap) و رول اور (rollover) در معاملات فارکس و CFD
در بازار CFD و فارکس، انواع ارزها با نرخ بهره های مختلف وجود دارند. بهره بصورت روزانه دریافت یا پرداخت می شود. بنابراین، هر زمان که شما در بازار فارکس، یک پوزیشن باز در طول شب داشته باشید یا بهره دریافت خواهید کرد و یا بهره پرداخت خواهید کرد.
این بدان معنی است که هر پوزیشن باز شبانه، درگیر نوعی از سوآپ ارز یا سوآپ نرخ بهره است.
سوآپ در بازار فارکس زمانی اجرا می شود که یک پوزیشن معاملاتی از یک روز به روز بعدی منتقل می شود. زمان رول اور معمولا ساعت 5:00 بعد از ظهر می باشد ولی می تواند از بروکری به بروکر دیگر متفاوت باشد. در زمان رول اور، تراکنش های سوآپ بر روی همه پوزیشن های باز یک بروکر اجرا می شود.
سوآپ CFD
زمانیکه شما در یک بازار سی اف دی، سهام، شاخص، ارز دیجیتال یا کالا خرید می کنید شما با مارجین معامله می کنید و درصد بالایی از سرمایه مورد نیاز را از فروشنده سی اف دی قرض می گیرید. معمولا اگر در همان روز خرید، اقدام به فروش کنید هزینه بهره ای برای معامله شما وجود نخواهد داشت. اما اگر پوزیشن را در طول شب نیز نگه دارید شما بایستی هزینه بهره آن را پرداخت کنید. این نرخ، نرخ سوآپ خرید است که از حساب معاملاتی شما کسر می گردد.
اگر یک پوزیشن فروش سی اف دی را در طول شب نگه دارید شما بطور قابل توجهی به بروکر خود اعتبار داده اید. زمانیکه بروکر دارایی پایه را می فروشد وجه نقد دریافت می کند و این وجه نقد تا زمانیکه پوزیشن باز باشد مشمول دریافت بهره است. با این حال شما باید کارمزدی بابت قرض گرفتن دارایی پایه پرداخت کنید. بهره دریافتی شما در مقابل کارمزد پرداختی شما قرار می گیرد و ممکن است خالص این نرخ، مثبت یا منفی شود. این نرخ، نرخ سوآپ فروش است.
در معاملات سی اف دی مانند سی اف دی کالا و سهام، معمولا نرخ بهره بر اساس ارز حساب معاملاتی شما محاسبه می شود. با این حال، در تراکنش های پیچیده تر ممکن است نرخ بهره بر اساس ارزی باشد که دارایی پایه در آن کشور مورد معامله قرار می گیرد. ممکن است این فرآیندها پیچیده باشد اما معمولا بروکرها، نرخ های سوآپ خرید و سوآپ فروش هر دارایی را بطور جدا گانه در وبسایت یا پلتفرم معاملاتی خود قرار می دهند. برای نمونه می توانید نرخ های سوآپ بروکر آلپاری را در این صفحه مشاهده کنید.
مثال
سی اف دی سهام اپل دارای نرخ سوآپ خرید %0.0302 – و نرخ سوآپ فروش %0.0254 – می باشد. این یعنی هر روز که یک پوزیشن خرید را باز نگه می دارید، به میزان %0.0302 ارزش معامله در زمان خرید از حساب معاملاتی شما کسر می شود.
فرض کنید 10 سهم از سهام اپل را به قیمت هر سهم 201.50 دلار به ازاء هر سهم بصورت سی اف دی خریداری کرده اید. در اینجا ارزش اسمی پوزیشن خرید 2015 دلار می باشد. بنابراین برای هر روز که شما موقعیت را باز نگه می دارید حساب شما به اندازه 0.61$ =0.0302% * 2015 بدهکار خواهد شد.
اگر شما یک پوزیشن فروش به اندازه 10 سهم اپل را باز کنید حساب شما به اندازه 0.51$ =0.0254% * 2015 بدهکار می شود.
سوآپ فارکس
سوآپ فارکس نیز همانند سوآپ سی اف دی می باشد. زمانیکه یک پوزیشن خرید در یک جفت ارز باز می کنید در واقع ارز اول را خرید و ارز دوم را می فروشید. این یعنی شما ارز دوم را قرض گرفته و با آن ارز اول را خریداری و سپرده می کنید. پس بهره ارز اول را دریافت و بهره ارز دوم را پرداخت می کنید.
از آنجاییکه اغلب کشورها دارای نرخ بهره های بسیار پایین هستند خالص نرخ های بهره، منفی می باشد. با این حال، اگر ارزهایی با نرخ بهره های بالا خریداری کنید ممکن است خالص بهره شما مثبت باشد.
مثال 1
نرخ سوآپ خرید جفت ارز یورو دلار %0.0038 – و نرخ سوآپ فروش آن %0.0018 – می باشد.
اگر بر روی جفت ارز یورو دلار، یک پوزیشن خرید باز کنید شما دلار را قرض کرده اید و با آن یورو خریداری کرده اید. این یعنی شما از بابت یورو بهره دریافت و به اندازه دلار بهره پرداخت خواهید کرد.
همچنین اگر یک پوزیشن فروش روی یورو دلار باز کنید یورو را فروخته و دلار خریداری کرده اید. بنابراین، بهره دلار را دریافت و بهره یورو را پرداخت می کنید.
مثال 2
نرخ سوآپ خرید دلار آمریکا به پزو مکزیک %0.0184 – و نرخ سوآپ فروش آن %0.0123 می باشد. این دو ارز دارای اختلاف نرخ بهره قابل توجهی هستند. بنابراین شما اگر پزو را خریداری کنید اختلاف بین این دو بهره را دریافت خواهید کرد. جهت نگهداری پزو شما بایستی بر روی جفت ارز دلار پزو، پوزیشن فروش باز کنید. بدین صورت، بهره دلار را پرداخت و بهره پزو را دریافت خواهید کرد.
استراتژی های معاملاتی سوآپ
استراتژی اول: معامله حمل
در این استراتژی، ارز با نرخ بهره بالا خریداری و ارز با نرخ بهره پایین فروخته می شود. این کار زمانی انجام می شود که قیمت ارز با نرخ بهره بالاتر، در حال رشد باشد و این پوزیشن تا زمانیکه روند صعودی ادامه دارد نگهداری می شود.
مثال
ایجاد یک موقعیت فروش بر روی جفت ارز یورو به پزو مکزیک که نرخ سوآپ فروش آن 0.0131% می باشد و نگهداری این موقعیت تا زمانیکه پزو ارزش خود را از دست نداده است.
مزایا این استراتژی
- در زمانیکه اختلاف نرخ ها بالا می باشد و تقاضا برای ارزهای بازار نوظهور افزایش می یابد، این یک استراتژی بسیار کارا است.
- اگر نرخ بهره کمتر، کاهش یابد بازدهی پوزیشن افزایش می یابد.
معایب این استراتژی
- اگر قیمت ارز با بهره بیشتر کاهش یابد، کل سود معامله بسرعت از بین خواهد رفت.
- زمان زیادی لازم است تا این استراتژی به بازدهی قابل قبولی دست یابد.
استراتژی دوم: سوآپ سه گانه
نرخ سوآپ بصورت روزانه بدهکار یا بستانکار می شود. اما در پایان هفته ها، این نرخ برای سه روز تجمیع شده و همه آنها در یک روز هفته اعمال می شود. این بدان معنی است که نگهداری یک پوزیشن در زمان رول اور آن روز خاص می تواند بهره را سه برابر کند.
مثال
پوزیشن فروش بر روی جفت ارز یورو به پزو مکزیک با نرخ سواپ فروش 0.0131% که در روز چهارشنبه ایجاد و در صبح پنج شنبه بسته می شود. این حساب شما را به اندازه 0.0393% بستانکار می کند.
مزایا این استراتژی
- این یک روش کارا جهت بدست آوردن سود کم در یک معامله شبانه می باشد. بهترین حالت زمانی است که این رویکرد به همراه یک استراتژی دیگر استفاده شود.
معایب این استراتژی
- اگر نرخ جفت ارز بر علیه شما حرکت کند سود معامله می تواند به سرعت از بین برود.
حسابهای بدون سوآپ یا سوآپ فری
یک حساب سوآپ فری، حسابی است که در زمان رول اور پوزیشن به روز دیگر، بدهکار یا بستانکار نمی شود. این حسابها اساسا برای تریدرهای مسلمان ایجاد شده است. با این حال، این حساب ها ممکن است توسط هر تریدری مورد استفاده قرار گیرد.
بروکرها این کاهش سود را معمولا از طریق انواع دیگر کارمزدها جبران می کنند.
مزایا
- بدون اینکه نگران نرخ های بهره باشید تمرکز کامل شما بر روی تغییرات قیمت است.
- زمانیکه نرخ سوآپ معامله شما منفی است، بهره ای پرداخت نخواهید کرد.
معایب
- زمانیکه نرخ سوآپ معامله شما مثبت است بهره ای دریافت نخواهید کرد.
- ممکن است شما در نهایت با کارمزدهای پنهان این نوع حسابها، هزینه بیشتری نسبت به حسابهای معمولی پرداخت کنید.
