توکن سوزی در ارز دیجیتال یکی از اصطلاحات رایج در دنیای ارزهای دیجیتال است. توکن سوزی با اهداف گوناگونی صورت می گیرد اما به طور کلی می توان آن را عملی بسیار مفید و سودمند برای فعالان و سرمایه گذاران این عرصه دانست. اصولا سوزاندن دارایی ها عملی غیر منطقی است به همین دلیل بسیاری از تازه واردان عرصه ارزهای دیجیتال، به علت عدم دانش کافی، نسبت به این عمل مقاومت نشان می دهند. از این رو در این مقاله به بررسی علت و فواید توکن سوزی در ارز دیجیتال پرداخته شده است.
بررسی تفاوت های توکن و کوین
قبل از پرداختن به مبحث مهم توکن سوزی در ارز دیجیتال، لازم است به صورت اجمالی تفاوت های مابین توکن و کوین مورد بررسی قرار گیرد. همانگونه که در دنیای واقعی مقدار اسکناس های عرضه شده ثابت و تحت کنترل است، در دنیای ارزهای دیجیتال نیز کنترل و مدیریت ارزهای جاری الزامی است. شیوه های گوناگونی برای کنترل ارزهای دیجیتال وجود دارد که یکی از آنها سوزاندن توکن و یا کوین است.
بسیاری از افراد به واسطه آشنایی با بیت کوین به دنیای ارزهای دیجیتال ورود کرده اند. بیت کوین اقدام به عرضه کوین هایی می کند که برای آنها بلاکچین مشخصی تعریف شده است. یعنی هر کوین یک بلاکچین مخصوص به خود را دارد.
در نقطه مقابل برای توکن ها هیچ بلاکچینی در نظر گرفته نشده است. این بدان معناست که ایجاد توکن امری غیرتخصصی است که بسیاری از افراد از پس آن بر می آیند. توکن ها اصولا در اپلیکیشن های غیر متمرکز یا همان دی اپ ها کارایی دارند. به همین دلیل هر فردی به راحتی می تواند بنا بر میزان نیاز خود اقدام به تولید و عرضه توکن کند. از این رو به منظور تغییر در گردش توکن ها یا کاهش آنها می توان اقدام به توکن سوزی در ارز دیجیتال کرد. با توجه به مطالب گفته شده می توان تفاوت ما بین توکن و کوین را اینگونه بیان کرد:
- اگر چه توکن و کوین هر دو ارز دیجیتال هستند اما برای توکن ها بلاکچین تعریف نشده است.
- در دنیای ارزهای دیجیتال، کوین ها تحت تاثیر موقعیت بازار دستخوش تغییر می شوند اما توکن ها بازار ثابتی دارند.
توکن سوزی در ارز دیجیتال چیست؟
توکن سوزی در ارز دیجیتال به معنای سوزاندن و از بین بردن دارایی نیست. بسیاری از افراد گمان می کنند انجام این عمل با افت سرمایه همراه است. در ابتدا لازم است به این نکته اشاره شود که ارزهای دیجیتال مفهومی جدا از ارزهای واقعی دارند. بنابراین نمی توان اصطلاحات مخصوص هر کدام را به دیگری بسط داد. توکن سوزی در ارز دیجیتال عملی است که به منظور جلوگیری از افت ارزش توکن و برای حفظ ارزش آن صورت می گیرد.
به منظور توکن سوزی در ارز دیجیتال استراتژی های مختلفی وجود دارد که هر شرکت و یا نهادی بنا بر خواست خود آنها را اجرایی می کند. از جمله این روش ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- در یکی از روش های مرسوم توکن سوزی، شرکت ها اقدام به خرید بخشی از توکن ها می کنند. سپس آنها را به آدرس متروکی ارسال می کنند. مشابه این عمل را می توان در بازار بورس نیز مشاهده کرد. بسیاری از شرکت های بزرگ به منظور حفظ ارزش دارایی سهامداران خود، از سود درآمدهای شرکت اقدام به خرید سهام خود (سهام خزانه) می کنند.
- توکن سوزی در ارز دیجیتال می تواند به این صورت باشد که شرکت ها هزینه تراکنش را از هزینه دریافتی جدا کنند. در این صورت آنها می توانند هزینه دریافتی را به منظور توکن سوزی از گردش خارج کنند.
- توکن سوزی با استفاده از پروتکل اثبات سوخت (Proof-of-Burn) نیز امکان پذیر است. در این پروتکل مجوز استخراج یا ماینینگ به اعضای شبکه حقوق داده می شود. لازم به ذکر است استفاده از این شیوه چندان رایج نیست.
علت توکن سوزی در ارز دیجیتال
توکن سوزی در ارز دیجیتال منجر به افزایش ارزش افزوده در سراسر شبکه می شود. به همین دلیل می توان گفت روند توکن سوزی با اهداف و دلایل زیر صورت می گیرد:
- توکن سوزی به منظور مکانیزم اجماع کارآمدتر
به منظور دستیابی به توافق و اجماع در یک شبکه، رویکردی به نام PoB اتخاذ شده است. در این رویکرد تمامی ماینرها و کاربران حاضر در شبکه موظف به از بین بردن بخشی از موجودی کنونی هستند. بنابراین می توان مهمترین هدف توکن سوزی در ارز دیجیتال را رسیدن به اجماع کارآمدتر دانست.
- توکن سوزی به منظور افزایش ارزش ارز دیجیتال
رمز ارزها نیز مشابه سایر ارزها تابع شرایط اقتصادی و میزان عرضه و تقاضا است. به طور مثال کمیاب شدن یک منبع، یکی از عواملی است که می تواند قیمت و ارزش یک دارایی را تغییر دهد. در بازار بیت کوین اگر قرار بر عرضه مقدار مشخصی کوین باشد، تقاضا در مقایسه با عرضه افزایش می یابد. در نتیجه قیمت با توجه به کمبود عرضه، افزایش می یابد.
در مورد توکن، سوزاندن آن عملکردی مشابه مورد ذکر شده در بالا را دارد. در واقع با سوزاندن توکن ها، مقدار ارز در جریان کاهش می یابد در نتیجه ارزش آن حفظ می شود. این روش یکی از موثرترین روش ها برای بهبود یا تثبیت ارزش کل ارزها است.
- توکن سوزی برای ایجاد سد حفاظتی در برابر اسپم
در بازار ارزهای دیجیتال نمی توان از حملات DDoS و تراکنشهای اسپم غافل شد. تمامی کاربران فعال در شبکه به منظور انجام تراکنش های خود مجبور به پرداخت کارمزد مشخصی هستند. همچنین برای اجرای قراردادهای هوشمند نیز پرداخت کارمزد گس (gas fee) الزامی است. حال برخی از پروژه ها سوزاندن توکن ها را جایگزین دریافت کارمزد کرده اند. این بدان معناست که در پروژه های مختلف به جای دریافت کارمزد، توکن ها سوزانده می شود. این امر منجر به از بین رفتن خودکار درصدی از تراکنش ها می گردد.
- توکن سوزی به منظور متعهد ماندن به پروژه
توکن سوزی نوعی سیگنال مثبت از طرف توسعه دهندگان توکن ها است. هدف از اجرای تمام پروژه ها، افزایش حداکثری ارزش افزوده می باشد. در واقع توکن سوزی در ارز دیجیتال نه تنها می تواند به بالا نگه داشتن ارزش دارایی کمک کند بلکه بسیاری از مشکلات موجود را نیز حل می کند.
بسیاری از پروژها به منظور پایدار کردن بازار، بخشی از دارایی های در گردش را از بازار خارج می کنند. در نتیجه آنها با این عملکرد ارزش تولید شده را افزایش می دهند.
بررسی و تشریح روش های توکن سوزی در ارز دیجیتال
توکن سوزی در بازار ارزهای دیجیتال به صورت اجمالی در بخش قبل مورد بررسی قرار گرفت. در این بخش توکن سوزی بر اساس الگوریتمهای اثبات سوزاندن (PoB) و شرایط اقتصادی مورد بررسی قرار می گیرد.
1- الگوریتمهای اثبات سوزاندن (PoB)
بسیاری از پروژه های به منظور توکن سوزی از الگوریتم اثبات سوزاندن استفاده می کنند. هدف از این کار دستیابی به یک اجماع و توافق کلی است. در واقع هر پروژه ای باید اثبات کند که مقداری از کوین و یا توکن هایی که در اختیار دارد را سوزانده است.
استفاده از این روش بسیار مشکل است. به همین دلیل بسیاری از توسعه دهندگان از اثبات سوزاندن به عنوان الگوریتم اثبات کار (Pow) استفاده می کنند. البته می توان گفت اثبات سوزاندن در مقایسه با اثبات کار دارای محاسن بسیاری است. یکی از این محاسن عدم نیاز به ماینرهای زیاد و سختافزارهای فراوان برای تایید و بررسی تراکنشها است. در واقع الگوریتم اجماع، تنها به سوزاندن کوین بسنده می کند. از این رو در شبکه بلاکچین ها به منظور سوزاندن توکن ها روش های PoB زیر وجود دارد:
- توکن سوزی برای پاداش ماینر: در این شیوه توکن سوزی، لازمه فعالیت کاربر به عنوان استخراج کننده در شبکه، سوزاندن بخشی از توکن ها است.
- توکن سوزی به منظور تعادل در ماینینگ و سوزاندن: در این روش برای ایجاد پاداش برای ماینرها، کوین های بومی از بین می روند. از این شیوه توکن سوزی اصولا برای شبکههای مبتنی بر اثبات سهام استفاده می کنند. این شبکه ها برای رسیدن به اجماع از سیستم استیکینگ استفاده می کنند.
2- شرایط عمومی اقتصادی:
این شکل از توکن سوزی در ارز دیجیتال نوعی چهارچوب یا برنامه اقتصادی از پروژه به حساب می آید. می توان از این روش به صورت مستمر و یا به صورت مقطعی استفاده کرد. به طور مثال به منظور از بین بردن توکن های فروخته نشده در جریان یک عرضه اولیه کوین (ICO) می توان از این روش بهره برد.
حسن استفاده از این روش عدم دسترسی مجریان برخی پروژهها به آمار برنامهریزی شده است. این امر موجب می شود که تمامی آنها اقدام به سوزاندن توکن های مازاد کنند. در نتیجه ارزش دارایی اختصاصی سیستم یا پلتفرم ها حفظ می شود.
در واقع در این روش، تیم توسعه دهنده به جای ذخیره سکه برای آینده اقدام به نابودی آنها می کند. این امر منجر به افزایش ارزش افزوده سرمایه گذاران می شود. در نهایت می توان این شیوه را نوعی طرح تشویقی برای سرمایه گذاران دانست. با اجرای این طرح نگاه سرمایه گذاران به فضای حاکم مثبت خواهد شد در نتیجه آنها انگیزه لازم برای افزایش سرمایه را خواهند داشت.
در واقع با سوزاندن توکن در ارز دیجیتال می توان سود سرمایه گذاران را به آنها بازگرداند. از این رو شرکت های توسعه دهند از سود حاصل از تراکنش ها اقدام به خرید کوین می کنند. این دارایی خریداری شده به منظور افزایش سرمایه از بین برده می شود.
لازم به ذکر است توکن سوزی را می توان نوعی دور زدن مقررات قانونی دانست. اگر سود هر سرمایه گذاری به او پس داده شود، رمز ارزها به ابزار سرمایه گذاری تبدیل می شوند. این امر به معنای عدم احتیاج به نظارت قانون گذاران است.
توکن سوزی در بایننس
برای ملموس شدن روند توکن سوزی در ارز دیجیتال لازم است به توکن سوزی در بایننس اشاره شود. بایننس در حوزه رمز ارزها شهرت بسیاری دارد به گونه ای که می توان آن را بزرگترین صرافی رمز ارز دنیا دانست. علت محبوبیت این صرافی به مبلغ پایین کارمزد بر می گردد. به طور مثال برای انجام هر ترید، تنها 0.1 درصد به عنوان کارمزد کسر می شود. اما اگر از ارزهای دیجیتال اختصاصی این پلتفرم برای مبادله با BNB استفاده شود، کارمزد مشمول پنجاه درصد تخفیف می شود. در واقع این شرکت بزرگ و صاحب نام به گونه ای برنامه ریزی کرده است که هر سه ماه یکبار چیزی حدود 100 میلیون توکن سوخته شود. این عدد چیزی معادل پنجاه درصد کل BNB های توزیع شده تا به امروز است.
روش توکن سوزی در بایننس
حال لازم است که شیوه توکن سوزی این صرافی مورد بررسی قرار دهیم:
- در قدم اول توکن سوزی لازم است که یک نگهدارنده ارز دیجیتال تمایل خود را برای از بین بردن توکن ها اعلام کند.
- در راستای توکن سوزی ارز دیجیتال باید موجودی کیف پول کاربر مورد بررسی قرار گیرد. در این بررسی تنها اعداد مثبت مورد پذیرش قرار می گیرند. اگر کاربر داوطلب، موجودی کافی نداشته باشد و یا اعداد غیر قابل قبولی در حساب او موجود باشد، روند توکن سوزی در ارز دیجیتال متوقف خواهد شد.
- اگر حساب کاربر مورد تایید قرار گیرد روند توکن سوزی آغاز می شود. در واقع مقدار توکن های اعلام شده از کیف پول کاربرد داوطلب کسر می شود. این امر منجر به خارج شدن توکن ها از چرخه گردش ارزها می شود. لازم به ذکر است روند ذکر شده غیر قابل بازگشت است. این بدان معناست که ارزهای سوزانده شده قابلیت بازیابی ندارند.
قراردارد توکن سوزی در ارز دیجیتال از جمله قراردارد هایی است که همواره در دسترس عموم کاربران قرار دارد. اگر چه استفاده از این قرارداد منجر به توکن سوزی می شود اما روند توکن سوزی به عنوان تراکنش در بلاک چین ثبت خواهد شد که خود نوعی اعتبار به حساب می آید.
سخن پایانی
سرمایه گذاران به واسطه توکن سوزی در ارزهای دیجیتال به مزایای بسیار زیادی دست می یابند. اما این عمل برای معامله گران هیچ عایدی ندارد. در واقع می توان گفت ارزش رمز ارزهایی که بر روی آنها فرایند توکن سوزی صورت گرفته است ممکن است در طولانی مدت دستخوش تغییر و یا سوددهی شود اما اثر آن در کوتاه مدت نامشخص است.
بنابراین با توکن سوزی ارز دیجیتال می توان ارزش سبد سرمایه گذاری را برای اهداف بلند مدت افزایش داد. در نهایت باید گفت افرادی که در دنیای ارزهای دیجیتال قصد سرمایه گذاری بلند مدت دارند می توانند به استفاده از رمز ارزهایی که در آنها مکانیزم توکن سوزی اجرا می شود، روی آورند. زیرا به واسطه آن در طولانی مدت به سود بیشتری دست می یابند.