دوره بازگشت سرمایه چیست؟
دور بازگشت سرمایه نشان می دهد که چقدر طول می کشد تا مبلغ سرمایه گذاری اولیه یک پروژه از طریق همان پروژه کسب شود. این نوع تحلیل به شرکت ها اجازه می دهد تا فرصت های سرمایه گذاری مختلف را با یکدیگر مقایسه کنند. بدین ترتیب در صورتیکه برای شرکت، کوتاه ترین زمان بازگشت سرمایه مهم باشد می تواند گزینه مناسب را بیابد.
برای مثال ممکن است یک شرکت بخواهد با سرمایه اولیه یک میلیون دلار در یک دارایی سرمایه گذاری کند. انتظار می رود که این شرکت در طول 5 سال آینده، جریانات نقدی مثبتی داشته باشد. حال شرکت قصد دارد دوره بازگشت سرمایه را محاسبه کند. همانگونه که در تصویر زیر مشاهده می شود سرمایه گذاری اولیه بین دوره های 2 و 3 بطور کامل بازیافت شده است.
فرمول دوره بازگشت سرمایه
جهت پی بردن به اینکه دقیقا چه زمانی سرمایه اولیه بازیافت می شود می توان از فرمول زیر استفاده کرد.
حال ارقام تصویر بالا را در فرمول قرار می دهیم. جریانهای نقدی تجمعی قبل و بعد از بازیافت کامل سرمایه به ترتیب 900،000 و 1،200،000 دلار می باشد. همانگونه که در تصویر مشاهده می شود بازیافت سرمایه در بین دوره های 2 و 3 رخ داده است. با جایگذاری اعداد در فرمول، معادله زیر به دست خواهد آمد.
پس از محاسبه معادله بالا، عدد 0.33 بدست می آید. این عدد را با دوره پایین تر یعنی 2 سال جمع می کنیم. بنابراین، دوره بازگشت سرمایه برابر با 2.33 سال خواهد بود. در مقایسه سرمایه گذاری ها از طریق دوره بازگشت سرمایه، گزینه ای انتخاب می شود که دوره بازگشت سرمایه کوتاه تری داشته باشد.
استفاده از دوره بازگشت سرمایه
دوره بازگشت سرمایه، بسیار شبیه به تحلیل نقطه سر به سر است. اما به جای بدست آوردن تعداد واحدها جهت پوشش هزینه های ثابت، مدت زمان لازم جهت بازگشت سرمایه، مد نظر قرار می گیرد.
این تحلیل با توجه به ذات دوره بازیافت سرمایه، یک بررسی اولیه است که بدون داشتن دانش فنی نیز قابل درک است. این تحلیل، محاسبه ساده ای دارد و گاهی اوقات آن را محاسبه “پشت پاکت” می نامند.
همچنین، دوره بازگشت سرمایه، یک محاسبه ساده از ریسک است که نشان می دهد چقدر سریع سرمایه گذاری اولیه باز می گردد.
مطمئنا در هنگام سرمایه گذاری، مواردی دیگر نیز باید در نظر گرفته شود.
معایب استفاده از دوره بازگشت سرمایه
سودآوری
در حالیکه دوره بازگشت سرمایه به ما مدت زمان لازم جهت پوشش سرمایه گذاری اولیه را نشان می دهد، اشاره ای به کل بازده سرمایه گذاری نمی کند. اگر به مثال قبل باز گردیم پی می بریم که در روش بازگشت سرمایه، جریانات نقدی بعد از دوره سوم، هیچ ارتباطی در محاسبه و تصمیم گیری بر اساس این روش ندارد.
فرض کنید شرکت به غیر از گزینه سرمایه گذاری قبل، انتخاب دیگری نیز دارد که جریانات نقدی آن به شرح تصویر زیر می باشد.
دوره بازگشت سرمایه در پروژه بالا 4.25 سال است اما بازدهی آن بیشتر از پروژه اول است. بنابراین اگر شرکت بخواهد تنها بر اساس دوره بازیافت سرمایه تصمیم گیری کند پروژه اول را می پذیرد. بدین ترتیب مبلغ سرمایه گذاری اولیه، سریع تر به شرکت باز می گردد اما شرکت سودهای بیشتر را از دست می دهد.
ریسک و ارزش زمانی پول
موضوع دیگر در رابطه با دوره بازگشت سرمایه این است که هزینه فرصت و ریسک پروژه صراحتا تنزیل نمی شود. بایستی در نظر داشت که دوره بازگشت کوتاه تر به معنی ریسک کمتر است، زیرا هزینه ها در تاریخ نزدیکتری باز می گردد. با این حال ممکن است پروژه های مختلف با دوره بازگشت یکسان دارای ریسک های متفاوت باشند.