در معاملات فارکس داشتن استراتژی معاملاتی کافی نیست. بلکه شما بایستی با اعتماد به نفس و استمرار، به استراتژی معاملاتی خود پایبند باشید. حتی در سخت ترین شرایط نیز بایستی استراتژی خود را دنبال کنید. البته گفتن این حرف ها آسان، ولی انجام دادن آن بسیار سخت است.
مهم ترین عاملی که برخی افراد را به معامله گران موفق در بازار فارکس تبدیل کرده، توانایی کنترل احساسات و تمرکز بوده است.
در این پست، قصد داریم این موضوع را بطور کامل شرح داده و راه حل های عملی جهت ایجاد و حفظ یک ذهن برنده را به شما ارائه دهیم.
درک احساسات منفی در معاملات
بعنوان یک معامله گر فارکس، پولی را که به زحمت به دست آورده ایم، در بازار به خطر می اندازیم. این موجب می شود تا در حین معامله دچار احساسات شویم. از آنجاییکه احساس تعلق ما به وجوه موجود در حسابمان زیاد است، احتمال و تفکر در مورد ضرر، موجب نا آرامی و گاهی موجب وحشت در برخی معامله گران می گردد.
این احساسات در تریدرهای تازه کار می تواند تاثیر بسیار بیشتری داشته باشد. بنابراین، عدم تمرکز موجب عملکرد ضعیف آنها می شود. پس، آگاهی از احساسات منفی مرتبط با معاملات، بسیار حیاتی است. با درک کافی از این احساسات، شما می توانید تاثیرات نامطلوب آن را به حداقل برسانید.
برخی از معمول ترین احساسات منفی که معامله گران فارکس با آن مواجه می شوند شامل موارد زیر می باشد.
نا امیدی: ناامید شدن از خود و یا سیستم معاملاتی خود بخاطر یک تصمیم بد در معامله یا احساس عدم اعتماد به نفس در معامله.
افسردگی: این احساس با از دست دادن بخشی از سرمایه به علت زیان های متوالی ایجاد می شود. در این شرایط، شما خود را از نظر روانی مورد آزار قرار می دهید و حتی مممکن است وارد یک دوره افسردگی شوید.
وحشت: شما ممکن است خود را در شرایطی قرار دهید که ریسک آن بسیار بیشتر از میزانی است که شما با آن راحت هستید. در این حالت ممکن است از بکارگیری سفارش حد زیان غفلت کرده باشید و بازار بطور قابل توجهی در جهت خلاف معامله شما حرکت کرده باشد. بنابراین، حس وحشت شروع می شود و احساس می کنید که قادر به انجام هیچ کاری نیستید.
بیچارگی: فرض کنید پس از رسیدن قیمت به یک سطح مقاومت، وارد معامله فروش می شوید. اما ناگهان قیمت به سمت بالا جهش می کند و شما با مبلغ قابل توجهی زیان شناسایی نشده همراه می شوید. حال، فقط دعا می کنید و امیدوار هستید تا قیمت به نقطه سر به سر باز گردد و بتوانید بدون زیان خارج شوید.
طمع: شما در یک معامله برنده هستید. اما همه چیز در نمودار به شما می گوید که از معامله خارج شوید و سود خود را شناسایی کنید. با این حال در پس زمینه ذهن خود فکر می کنید که این معامله تبدیل به یک پاداش بزرگ می شود و شما آنرا نیاز دارید تا بتوانید خودرو مورد علاقه تان را خرید کنید.
اما طمع شما بدون توجه به شرایط بازار موجب از دست دادن سودها و ورود به زیان می شود.
توسعه احساسات مثبت در بازار
معامله کردن در بازار فارکس بدون احساسات منفی نیز به اندازه کافی چالش برانگیز است. بنابراین، نه تنها بایستی تلاش کنیم تا احساسات منفی خود را در حین معامله خنثی کنیم بلکه باید احساسات مثبت خود را نیز توسعه دهیم. بدین ترتیب می توانیم یک ذهن برنده ایجاد کنیم.
در زیر به برخی احساسات مثبت می پردازیم که در فرآیند معاملات به شما کمک خواهند کرد.
مثبت فکر کنید: هر عملی با یک فکر شروع می شود. اگر مثبت فکر کنید انرژی مثبت را جذب خواهید کرد. این قانون جهان است. شما بایستی به خود اعتقاد داشته باشید تا یک روانشناسی معاملاتی مثبت ایجاد کنید. به خاطر داشته باشید که همیشه، نیمه لیوان پر است.
صبور باشید: چیزهای خوب برای افراد صبور مهیا می شود. این موضوع در معاملات نیز صدق می کند. به دنبال معامله نباشید. در عوض یاد بگیرید که عقب تر بایستید و اجازه دهید تا معامله به سمت شما بیاید. اما اگر موقعیتی را از دست دادید که البته این اتفاق هم می افتد باز هم شما احساس رضایت خواهید داشت. زیرا شما کار درست را انجام داده اید و این چیزی است که در بلندمدت، نتیجه خواهد داد.
شاکر باشید: بازار فارکس، خود را برای کسب سود در دسترس شما قرار می دهد. بخاطر این موضوع سپاسگزار باشید. بدانید که بازار بوجود آمده تا معامله کردن برای شما راحت شود. بنابراین، بدون در نظر گرفتن معاملات برنده و بازنده، تنها بخاطر موقعیت هایی که بازار فارکس به صورت روزانه در اختیار شما قرار می دهد سپاسگذار باشید.
افتخار کنید: تردیدی نداشته باشید که معامله گری در فارکس، یکی از سخت ترین حرفه ها است. اما در پایان این تونل، نور بسیار وجود دارد. خود را برای مقابله با بازار به چالش بکشید. مهم نیست که این چقدر طول می کشد. شما به خود اعتقاد دارید و می دانید که به یک تریدر حرفه ای تبدیل خواهید شد.
پر شور باشید: زیان های متوالی در بازار فارکس، یک امر طبیعی است. این برای معامله گران پر آوازه جهان هم اتفاق می افتد. پس برای شما هم اتفاق خواهد افتاد. زیان را بعنوان هزینه های تجارت تان در نظر بگیرید. شما در یک معامله یا برنده می شوید و یا درس با ارزشی را فرا می گیرید. راه معامله گری را ادامه دهید و بدانید که هیچ راه میانبری وجود ندارد. حداقل 10،000 ساعت زمان لازم است تا در یک هنر، استاد شوید. معامله گری در بازار فارکس نیز همین گونه است.
تجسم کنید: شما هر صبح می توانید ذهن خود را تمرین دهید. شما بایستی روز معاملاتی، تنظیماتی که انجام می دهید و فرآیندی که جهت انجام یک معامله دنبال می کنید را تجسم کنید. هر مرحله از معامله را در ذهن خود تجسم کنید و مطمئن شوید که در جلسه معاملاتی واقعی نیز به روش مشابهی کار را انجام خواهید داد.
آمادگی بهتر
تا اینجا یاد گرفتیم که چگونه احساسات منفی می تواند موجب عدم شکوفایی پتانسیل های ما شود. همچنین دانستیم که چگونه کار بر روی احساسات مثبت می تواند معاملات ما را بهبود ببخشد.
حال توجه شما را به چند مورد مهم جهت کنترل احساسات در فارکس و تمرکز بر روی معاملات جلب می کنیم.
یکی از بهترین روش های کاهش اضطراب و استرس معامله، آمادگی بیشتر است. این به معنی انجام تحقیقات و کارهای لازم قبل از باز شدن بازار است.
این شامل انجام کارهایی مانند مشخص کردن سطوح حمایت و مقاومت بر روی چارت ها، چک کردن همه اخبار زمانبندی شده و تجزیه و تحلیل تنظیمات بالقوه معاملات می باشد. زمانیکه بازار باز است تمرکز اصلی شما بایستی بر روی اجرای سفارشات باشد و نه بررسی بازار.
به دیگر جنبه های زندگی خود فکر کنید. این بایستی برای شما کاملا آشکار باشد که چگونه آمادگی بیشتر در کاری که در حال انجام آن هستید موجب راحتی شما خواهد شد. دوران مدرسه را به خاطر بیاورید که چگونه بخاطر امتحان پایانی، استرس داشتید. زیرا شما مطالعه و تلاش زیادی برای امتحان نکرده بودید.
آن را با زمان هایی مقایسه کنید که با آمادگی بیشتر سر جلسه امتحان، حاضر شده بودید. مطمئنا به این نتیجه می رسید که وقتی زمان لازم برای بدست آوردن نتیجه بهتر را صرف کرده بودید، هم از نظر احساسی و هم از نظر نمره به وضعیت قابل قبولی دست یافته اید. معامله گری در فارکس نیز متفاوت از این نیست. آمادگی مناسب یک مسئله کلیدی است و نباید آن را بی ارزش برآورد کنیم.
برنامه معاملاتی داشته باشید
دلایل بسیاری برای داشتن یک برنامه معاملاتی وجود دارد. یکی از مهمترین دلایل آن تمرکز و نظم در معاملات است. یک برنامه معاملاتی خوب بطور خودکار موجب کاهش احساسات منفی در معامله می شود. زیرا این برنامه بعنوان یک راهنمای از پیش تعیین شده برای اتفاقات پیش بینی شده و پیش بینی نشده عمل می کند.
یک برنامه معاملاتی با ساختار مناسب کمک می کند تا در شرایطی که چندین گزینه پیش رو دارید دچار شک و تردید و از کار افتادگی ذهن نشوید. در عوض، صرف نظر از شرایط بازار دقیقا می دانید که چه کاری باید انجام شود.
برخی از سوالاتی که در طرح ریزی یک برنامه معاملاتی بایستی پاسخ داده شود شامل موارد زیر است:
کدام بازارها را برای معامله در نظر گرفته اید؟
چگونه ریسک خود را در یک معامله مشخص می کنید؟
چگونه اندازه یک معامله را مشخص می کنید؟
حداکثر زیان سرمایه ای (Drowdown) که بصورت منطقی می توانید پذیرش کنید چقدر است؟
موفقیت را چگونه تعریف می کنید؟
جهت ورود و خروج از یک معامله از چه فاکتورهایی استفاده می کنید؟
بر روی کدام تایم فریم معاملاتی تمرکز خواهید کرد؟
حداکثر لوریج (اهرم) مورد استفاده در معامله چقدر است؟
در نظر دارید چه مدت بر روی یک معامله بمانید؟
با چه سرمایه ای معامله خواهید کرد؟
چگونه ریسک آخر هفته را مدیریت خواهید کرد؟
چگونه به سیگنال هایی که دارای همبستگی هستند عکس العمل نشان خواهید داد؟
چگونه با رویدادهای بسیار بد و نادر که ممکن است پیش آید برخورد خواهید کرد؟
در هنگام کاهش سرمایه چه گام هایی را در جهت بهبود روانشناسی معامله بر می دارید؟
می توان به جرات گفت که کمتر از 5% تریدرهای فارکس، جهت ایجاد یک برنامه معاملاتی جدی، زمان کافی را صرف می کنند. اما معامله گران با تجربه می دانند که داشتن برنامه معاملاتی مناسب، یک جزء اساسی جهت موفقیت در بازار فارکس است.
به استراتژی خود وفادار باشید
اغلب معامله گران تازه کار فارکس، مانند کوچ نشینان رفتار می کنند. آنا به سادگی از محلی به محل دیگر جا به جا می شوند. آنها به مدت یک هفته بر اساس سطوح حمایت و مقاومت معامله می کنند و هفته دیگر بر اساس امواج الیوت. ممکن است هفته بعد بر اساس استراتژی گان یا هر روش دیگری در بازار به معامله بپردازند. این عدم نظم و تمرکز نه تنها ناکارآمد است بلکه منجر به نوسان بی مورد احساسات می شود.
بنابراین شما بایستی روشی که با شخصیت شما همخوانی دارد و با آن راحت هستید را بیابید. پس از یافتن روش مناسب باید آن را بطور کامل فرا گرفته و آن تکنیک های معاملاتی را در بازار بکار بگیرید. شما نبایستی بدون یک تست مناسب با آن معامله کنید.
تست مناسب به معنی بکارگیری روش مورد نظر و بررسی آن در حداقل 100 معامله است. اما اغلب تریدرهای تازه کار، خیلی زود به استراتژی معاملاتی مد نظر اعتماد می کنند. برخی دیگر از تریدرهای مبتدی به دنبال یک سیستم معاملاتی رویایی می گردند که هیچ معامله ای در آن با ضرر بسته نشود. متاسفانه چنین چیزی وجود خارجی ندارد. این موضوع آنها را به حاشیه می کشاند و سرانجام، انتظارات غیر واقعی موجب موجب نا امیدی آنها می شود.
معامله گران موفق فارکس، یک استراتژی را می یابند و به آن پایبند میمانند. آنها می دانند و می پذیرند که این استراتژی، گاهی اوقات معاملات زیان دهی را برای آنها رقم خواهد زد. حتی ممکن است گاهی زیان های متوالی را تجربه کنند.
اگر این معامله گران در طول زمان از روش خود بک تست و تست استرس گرفته باشند می دانند که استراتژی آنها دارای یک تعریف کامل است. بنابراین آنها تنها بایستی معاملات را اجرا کنند و اجازه دهند که اتفاقات بر اساس احتمالات پیش برود.
چک لیست معاملاتی تهیه کنید
یک چک لیست معاملاتی دقیقا چیست و چطور می توان از آن در دنیای معاملات استفاده کرد؟
چک لیست، یک سری رویدادها و یا گام هایی است ها به ترتیب زمان مرتب شده و به منظور یک کار معین بایستی انجام شود. تهیه چک لیست کار ساده ای است اما برای استفاده کننده آن می تواند بسیار سودمند باشد.
این یک نقشه راه را برای شما فراهم می کند. بنابراین، زمان کمتری برای فکر کردن درباره روند کار و چیزهایی که ممکن است فراموش شود صرف می کنید. همچنین با این کار، ذهن شما از جزئیات بی اهمیت و کسل کننده، تخلیه می شود. چک لیست، شما را به فکر کردن و انجام امورات به یک روش سیستماتیک وادار می کند. این موضوع می تواند در زمانهایی که در ذهن شما ترتیب مشخصی برای انجام امور وجود ندارد، احساسات معاملاتی منفی را کاهش دهد یا از بین ببرد.
برای انجام معامله با حداقل دخالت احساسات، داشتن چک لیست معاملاتی یک امر ضروری است. بهتر از همه این است که اگر شما یک فرآیند معاملاتی مشخص داشته باشید می توانید چک لیست معاملاتی مخصوص به خود را ایجاد کنید.
یک محافظ داشته باشید
آیا توجه کرده اید که جهش قیمت در معاملات فارکس، یک امر معمول است؟ گاهی اوقات، شما یک جهش موفق را تجربه می کنید. دیگر مواقع نمی توانید یک معامله برنده را در دفتر خود ثبت کنید.
مطمئنا جهش های موفق، بسیار عالی هستند. اما این موضوع گاهی اوقات، اعتماد به نفس بیش از حد و حتی تکبر با خود می آورد. بگونه ای که بسیاری از پارامترهای لازم ریسک را نادیده می گیریم.
در اغلب اوقات، این یک ایده خوب است که بعد از سه، چهار یا پنج معامله متوالی برنده، دست از معامله بکشیم. سپس به خود یادآوری کنیم با وجود اینکه بر روی ریل سودآوری قرار گرفته ایم، برنامه معاملاتی و پارامترهای ریسک را بررسی کرده و به آن پایبند باشیم. همچنین ایده خوب دیگر می تواند کم کردن لات سایز معامله باشد و یا چند روز به خودتان استراحت بدهید و با ذهن آرام، دوباره به معامله بپردازید.
زنجیره زیان می تواند از لحاظ احساسی ویران کننده باشد. بعد از سه، چهار یا پنج معامله، شروع می کنیم به تردید کردن و زیر سوال بردن خودمان، توانایی ها، استراتژی، بروکر و هر چیز دیگری که ممکن است به ذهنمان برسد. این امر می تواند موجب ترس از انجام معامله گردد. در شرایطی ممکن است از این بدتر شود و اجزای از پیش تعیین شده برنامه معاملاتی را نادیده بگیریم.
یکی از بهترین راه ها برای کاهش چنین احساساتی این است که ابتدا اعتقاد داشته باشیم زنجیره زیان، یک امر معمول برای اغلب معامله گران فارکس است. همچنین تا زمانیکه درصد معاملات زیان ده در محدوده بک تست شماست نبایستی نگران باشید. البته در چنین شرایطی خوب است که حجم معاملات را کاهش دهید و یا برای چند روز، دست از معامله بکشید و پس از آن با یک چشم انداز جدید، معاملات را در بازار ارز از سر بگیرید.
به سود و زیان های خود خیره نشوید
تریدر، قبل از اینکه معامله گر باشد یک انسان است. انسان ها به پول خود وابسته اند. از دست دادن پول برای ما دردناک است. آزمایشات زیادی در این باره صورت گرفته است. این آزمایشات نشان می دهد ساختار روانشناختی ما به گونه ای است که بیشتر از اشتیاق جهت بدست آوردن پول، نگران از دست دادن آن هستیم. این ویژگی، همیشه در ضمیر ناخودآگاه ما وجود دارد و تصمیمات هر روزه خود را بر اساس آن می گیریم.
ذهن ما در بازار فارکس نیز به همین شکل عمل می کند. بسیاری از معامله گران بازارهای مالی تمایل دارند تا بطور مستمر سود و زیان خود را در یک معامله، چک کنند. این بخاطر ترس ذاتی که از ضرر کردن داریم سرچشمه می گیرد. و این دلیل رصد کردن بیش از حد سود و زیان معامله و مدیریت وسواسی می باشد. بدین ترتیب، شما به جای اینکه بر اساس شرایط و اطلاعات بازار تصمیم گیری کنید، بر اساس موقعیت سود و زیان فعلی، موقعیت سود و زیانی که قبلا معامله شما در آن قرار داشته و انتظارات شما از آن معامله تصمیم گیری خواهید کرد.
بدیهی است که این نوع وسواس نه تنها کارایی را کاهش می دهد بلکه از نظر روانشناختی می تواند برای معامله گر، مضر باشد. این یک واقعیت است که قبل از ورود به یک معامله بایستی نسبت به آن کاملا بی تعصب باشید. یک روش برای مقابله با این موضوع روانشناختی، رویکرد “تنظیم و فراموشی (Set and Forget)” است. بدین ترتیب، شما در لحظه ورود به معامله، حد سود و حد زیان خود را در سیستم معاملاتی تنظیم می کنید. از این لحظه به بعد، شما هیچ کاری با سیستم معاملاتی ندارید. پس، آن را ببندید و بقیه ساعات روز را به کارهای دیگرتان بپردازید.
انتظارات واقع گرایانه داشته باشید
روزانه جمعیت عظیمی از هزاران معامله گر تازه کار وارد بازار فارکس می شوند. زیرا آنها شنیده اند یا افرادی را دیده اند که سودهای قابل توجهی از بازار ارز کسب می کنند. البته که سودهای بسیار زیادی در بازار فارکس می توان کسب کرد. اما بعنوان یک تریدر تازه کار، شما بایستی واقع گرا باشید و انتظارات واقع گرایانه ای داشته باشید.
صرفا بخاطر اینکه شخص دیگری قادر بوده در یک مدت کوتاه، بازدهی 100 یا 200 درصدی را ایجاد کند، بدان معنی نیست که شما می توانید این نتایج را بدست آورید. شما بایستی به معامله گری مانند یک تجارت بنگرید و با انتظارات واقعی وارد آن شوید.
اگر بدنبال این هستید که یک شبه ثروتمند شوید، بازار فارکس نمی تواند محل مناسبی برای سرمایه گذاری شما باشد. فارکس، محلی است که با پذیرش مقدار قابل قبولی ریسک به همراه تلاش فراوان قادر خواهید بود در آینده بعنوان یک تریدر موفق، یک بازده مسمتر سالانه با توجه به میزان سرمایه خود کسب کنید.
از سوی دیگر، اگر انتظار داشته باشید با سرمایه 5000 دلار در عرض شش ماه به یک میلیونر تبدیل شوید، درواقع خود را برای نا امید شدن آماده کرده اید. آیا می توانید در یک تجارت دیگر چنین کاری را انجام دهید؟ البته که امکانپذیر نیست. اما زمانیکه صحبت از بازار فارکس می شود، بسیاری از تریدرهای تازه کار بخاطر برخی دلایل، نه تنها فکر می کنند که این کار امکان پذیر است بلکه آن را بسیار دست یافتنی می دانند. اما این یک رویا بیش نیست.
بدانید که چه زمان خارج از بازار باشید
معامله گران موفق فارکس می دانند که دانستن زمان مناسب برای کناره گیری بازار و معامله نکردن، به اندازه دانستن زمان مناسب برای معامله، مهم است. زمان هایی در بازار یا در زندگی شخصی شما وجود دارند که شما نباید در آن مواقع وارد معامله شوید. برخی از این مواقع به شرح زیر می باشد.
در زمان اتفاقات مهم زندگی تان: اگر شما در مرحله ای خاص از زندگی هستید (مانند ازدواج، فوت یک عضو خانواده، اضافه شدن یک فرزند جدید یا هر موضوع دیگری که استرس اضافه بر دوش شما خواهد گذاشت) بهتر است که از معامله کردن دست بکشید. بنابراین، پس از استراحت کامل و با ذهنی آرام می توانید با تمرکز کامل به معامله بپردازید.
خبرهایی که اثرات زیاد خواهند داشت: برخی از انواع اخبار اقتصادی می توانند موجب نوسان بسیار بالا در بازار فارکس شوند. از جمله این خبرها، گزارش اشتغال بخش غیرکشاورزی آمریکا (NFP)، گزارش نرخ های بانک مرکزی و همچنین سخنان مقامات ارشد دولتی می باشد. معمولا شما نبایستی قبل از اینگونه خبرها وارد معامله بشوید و بایستی مدتی بعد از آن نیز صبر کنید تا بازار، آرام شود.
تعطیلات ملی و بانکی: زمانیکه در یکی از کشورهای اصلی، تعطیلات ملی یا بانکی وجود داشته باشد حجم معاملات، بخصوص حجم معاملات ارز کشور مورد نظر، کوچک می شود. اغلب بازیگران اصلی بازار، در این روزهای خاص از بازار کناره گیری می کنند. بنابراین هر حرکتی معمولا کوتاه مدت است.
نا اطمینانی از شرایط ژئوپولوتیک: زمانیکه نسبت به برخی وقایع مهم سیاسی مانند رفراندم برگزیت ابهام وجود دارد بهتر است خارج از بازار باشیم.
نتیجه گیری
در این پست دریافتیم که چگونه احساسات منفی می تواند کارایی ما را کاهش دهد و اثرات منفی بر معاملات ما داشته باشد. همچنین فرا گرفتیم که چگونه گاهی اوقات، قربانی معاملات احساسی می شویم. پس از آن به برخی روش ها جهت مقابله با احساسات منفی در معاملات فارکس اشاره کردیم و از روش های تقویت احساسات مثبت جهت بهبود عملکرد در معاملات صحبت کردیم.
علاوه بر این، برخی نکات و استراتژی ها را جهت تمرکز و نظم در معاملات بیان کردیم. اغلب مواردی که در اینجا به آنها پرداختیم ساده هستند اما عمل کردن به آنها نیازمند تمرین و پافشاری می باشد. بدین ترتیب می توانید خود را آموزش داده و کنترل احساسات خود را به دست بگیرید و معاملات خود را در بازار فارکس به یک سطح بالاتر ارتقاء دهید.
