یورودلار (Eurodollar) یا دلار اروپایی چیست؟

زمانیکه که اصطلاح یورودلار را می شنویم اولین چیزی که به ذهنمان می رسد جفت ارز یورو دلار است. اما اصطلاح یورودلار یا دلار اروپایی مفهوم دیگری هم دارد که در اینجا قصد داریم به آن بپردازیم.

منشاء دلار اروپایی (Eurodollar)

اصولا دلار در کشور اصلی خود یعنی ایالات متحده آمریکا سپرده می شود. اما دلار در سایر کشورهای دنیا نیز سپرده می شود. به این نوع از سپرده ها که در خارج از سیستم بانکی آمریکا می باشد یورودلار (Eurodollar) گفته می شود. بدین ترتیب، قوانین بانک رزرو فدرال شامل این مبالغ دلاری نخواهند شد.

بطور کلی، اصطلاح دلار اروپایی از سپرده های دلاری در سیستم بانکی اروپا بر گرفته شده است. این موضوع به روزهای کمونیستی بر می گردد که چینی ها از ترس از دست دادن دلارهایشان آنها را در بانکهای غیر آمریکایی سپرده می کردند. اما امروزه، دلار اروپایی به هر سپرده ای خارج آمریکا اطلاق می شود. بنابراین دلارهای سپرده شده در توکیو، مسکو و لندن همگی جزئی از سیستم دلار اروپایی محسوب می شوند.

چگونه بازار دلار اروپایی، سیستم مالی جهان را هدایت می کند؟

موضعی که باید به آن توجه کنیم این است که سیستم دلار اروپایی، بزرگترین منبع بدون محدویت تامین مالی جهان است. هیچکس به درستی، اندازه و تعداد بازیگران جهانی این سیستم تامین مالی بدون نظارت را نمی داند. اما ما می دانیم که ارزش معاملات در بازار فیوچرز دلار اروپایی در بورس شیکاگو(CME) بزرگتر از فیوچرز شاخص S&P 500، فیوچرز نفت و فیوچرز اوراق قرضه 10 ساله می باشد. برآورد می شود که بیش از 90% تجارت بین المللی از طریق بازار یورودلار یا دلار اروپایی تامین می شود.

زمانیکه تسویه نقدی قراردادهای فیوچرز دلار اروپایی در سال 1981 در بورس شیکاگو معرفی شد این قراردادها به سرعت به بزرگترین بازار تبدیل شدند. نکته قابل توجه این است که تنها سرمایه گذاران اندکی از این بازار عظیم اطلاع دارند و این بسیار جالب توجه است.

سیستم دلار اروپایی، یک سیستم تامین مالی جهانی است که توسط هیچ نهاد یا کشوری قانون گذاری نشده است. این بازار بصورت مستقیم یا غیر مستقیم بر روی قیمت همه کالاها در سطح جهان تاثیر می گذارد و می توان آن را بعنوان بازار سپرده گذاری و قرض دهی دلار در بین الملل دانست. این بازار به قیمت همه کالاها تاثیر می گذارد، زیرا تامین مالی های عمده در جهان از این طریق صورت می گیرد. درصد بزرگی از تامین مالی عمده در بازار ارز مربوط به دلار می باشد. برآورد می شود در حدود 75% از حجم معاملات به دلار اختصاص دارد و این میزان، بسیار قابل توجه است.

این بازار یک جزء حیاتی برای بانکها به منظور تامین مالی و مدیریت ساختار بدهی آنها می باشد. همچنین لازم به ذکر است که بازار یورودلار تقریبا بازاری است که کاملا غیر نقدی(از طریق سیستم ها) تسویه می شود. این کار به دلیل ساده شدن و قابلیت درک ترازنامه بانکها انجام می شود. ظهور تکنولوژی در صنعت مالی این امکان را فراهم کرد تا دارایی ها و بدهی های بین موسسات مالی بصورت به هنگام تهاتر شود و قراردادهای یورودلار در ترازنامه بانکها منعکس گردد.

بازار دلار اروپایی، یک تجمع عظیم سرمایه است که امکان تامین مالی تقریبا فوری را فراهم آورده است.