در بازارهای آزاد، هر کالا بر اساس عرضه و تقاضای حاکم بر آن دارایی قیمت گذاری می شود. اما فارغ از اینکه یک دارایی در بازار به چه قیمتی معامله می شود دارای یک ارزش واقعی و ذاتی است. معمولا پس از مدتی قیمت بازار نیز به قیمت واقعی گرایش پیدا می کند. در اینجا قصد داریم عوامل موثر بر قیمت واقعی سکه طلا و نحوه محاسبه آن را بررسی کنیم.
عوامل موثر بر قیمت سکه طلا
قیمت نقد سکه طلا تحت تاثیر عواملی ازجمله قیمت دلار در داخل کشور و قیمت طلای جهانی است و همچنین این اجزا تحت تاثیر عوامل دیگر می باشند. قیمت واقعی یک سکه را می توان از رابطه زیر مشخص کرد:
حق ضرب + {(عیار انس/عیار سکه) × (وزن انس/وزن سکه) × انس جهانی × نرخ دلار}
همانگونه که در فرمول دیده می شود نرخ دلار داخلی در اونس جهانی ضرب می شود تا قیمت اونس به تومان بدست آید. سپس نسبت وزن سکه به وزن اونس و نسبت عیار سکه به عیار اونس محاسبه می شود و در هم ضرب می شوند. درصد بدست آمده بر قیمت اونس به تومان ضرب شده و حق ضرب سکه طلا و به قیمت آن افزوده می شود. حال که تمام عناصر این فرمول مشخص است قیمت واقعی سکه امامی را محاسبه می کنیم.
عیار سکه طلای طرح امام: 21.6 یا 900
وزن سکه: 8.133 گرم
عیار اونس: 24 یا 999.9
وزن اونس: 31.103431 گرم
حق ضرب سکه: 5000 تومان
قیمت اونس در زمان محاسبه: 1480 دلار
قیمت دلار در زمان محاسبه: 11،350 تومان
3،878،000 تومان <— 5000+ (21.6/24)×(8.133/31.103431) × 1480×11،350 = قیمت سکه طلای امامی
با توجه به اینکه در زمان محاسبه، قیمت سکه امامی در حدود 3،970،000 تومان است. بنابراین سکه طلا در بازار حدود 2.5% بیشتر از ارزش ذاتی آن در بازار قیمت گذاری شده است. تقریبا می توان گفت که قیمت بازار، یک قیمت منصفانه است.
همانگونه که مشاهده شد ممکن است قیمت سکه در بازار کمتر یا بیشتر از فرمول محاسباتی ما باشد. اگر قیمت بازار کمتر از فرمول فوق بود می توان انتظار افزایش قیمت را داشت و اگر قیمت بیش از رقم محاسباتی باشد کاهش قیمت متصور است. با این حال ممکن است فعالان بازار انتظار کاهش یا افزایش قیمت در برخی اجزاء مانند اونس یا نرخ دلار را پیش بینی کنند و این امر موجب اختلاف قیمت مقطعی در ارزش بازار و ارزش ذاتی سکه طلا شود. قیمت نیم سکه و ربع سکه را نیز می توان به همین ترتیب محاسبه کرد. اما با توجه به ارزان تر بودن قیمت نیم سکه و ربع سکه، معمولا تقاضا برای آنها بیشتر بوده و نرخ ها بالاتر از قیمتهای محاسباتی می باشند. همچنین باید توجه داشت که تقاضا در مناسبت ها و ایام خاص ممکن است افزایش یابد و در پی آن قیمت نیز بالا برود.
