شبکه لایتنینگ، یک پروتکل لایه دوم برای بیت کوین است که بصورت خاص جهت پرداخت های ارزان، سریع و محرمانه طراحی شده است. بعنوان یک شبکه پوششی و حفاظتی، کانال های پرداخت شبکه لایتنینگ اجازه نمی دهد که انتقال وجوه، در بلاکچین مربوط به بیت کوین ثبت شوند. فقط تراکنش های مربوط به شروع و پایان کار کانال، در بلاکچین ثبت می شوند. این بدین معنی است تعداد بسیار کمتری از تراکنش هایی که از طریق شبکه لایتنینگ انجام می شوند در بلاکچین بیت کوین ثبت می شوند.
زمانیکه تراکنش های بسیار در قالب تراکنش های کمتر پدیدار می شوند، استفاده کنندگان و ماینرهای شبکه بیت کوین از تایید و ذخیره همه این تراکنش های لایتنینگ خلاص می شوند. شاید مزیت اصلی این عمل، کاهش کارمزدها برای استفاده کنندگان شبکه لایتنینگ باشد. علاوه بر این استفاده کنندگان این شبکه، نیازی به منتظر ماندن جهت تایید در شبکه بلاکچین را ندارند. بنابراین تراکنش ها سریع انجام خواهند شد.
و سرانجام بعنوان یک پاداش مازاد، تراکنش ها در بلاکچین ثبت نمی شوند و این به معنی حریم خصوصی بیشتر برای استفاده کنندگان شبکه لایتنینگ است.
چه کسی شبکه لایتنینگ را خلق کرد؟
شبکه لایتنیگ برای اولین بار در سال 2015 توسط Joseph Poon و Thaddeus Dryjaمطرح شد. جنبه های مختلف طراحی شبکه لایتنینگ حتی به قبل از این تاریخ بر می گردد. پس از آن تیم های زیادی بر روی پیاده سازی لایتنینگ کار می کنند. تمام پیاده سازی ها با ویژگیهای پروتکل BOLT سازگار هستند. هنوز هم کار بر روی شبکه لایتنینگ در حال پیشرفت است و هر روز توسعه بیشتری می یابد.
شبکه لایتنینگ چگونه کار می کند؟
شبکه لایتنینگ یک شبکه شامل کانال های پرداخت است. یک کانال پرداخت را می توان بعنوان نوعی از آدرس چند امضایی که طی آن دو کاربر، یک کلید شخصی را نگهداری می کنند تعریف کرد. وجوه موجود در آدرس، بین دو کاربر، مشترک است. اگر یک کاربر، پرداختی به دیگری داشته باشد ترازها و حسابهای مربوطه، در کانال پرداخت به روز می شوند. بدین ترتیب بعدها می توانند مشخص کنند که چه میزان از وجه مشترک در آدرس مربوط به چه کسی است.
برای مثال فرض کنید مریم و رضا یک کانال پرداخت به ارزش چهار بیت کوین دارند و سهم هر نفر از وجه موجود دو بیت کوین است. سپس مریم به رضا یک بیت کوین پرداخت می کند. بنابراین تراز کانال پرداخت به این شکل تغییر می کند: رضا دارای 3 بیت کوین و مریم دارای یک بیت کویت است. با این حال تمام چهار بیت کوین در یک آدرس مشترک هستند.
زمانیکه آنها این کانال را می بندند، نتیجه نهایی در بلاکچین ثبت می شود. در مثال بالا با انتقال وجهی که انجام شد مریم و رضا توافق کردند که رضا 3 بیت کوین و مریم یک بیت کوین داشته باشد. برای اینکه این دو کاربر بر سر حساب با هم اختلافی نداشته باشند و یا نتوانند از این شراکت سوء استفاده کنند، شبکه پرداخت از الگوریتمی شبیه به الگوریتم مسیر یابی Tor استفاده می کند. هر یک از کاربران بدون حضور کاربر دیگر و در هر زمان که تمایل داشته باشد می تواند وجه خود را برداشت کند. اما هیچ یک نمی توانند بیش از سهم خود ادعا کنند.
چیزی که لایتنینگ را به یک شبکه تبدیل کرده کانالهای پرداختی است که بصورت رمزنگاری شده به همدیگر لینک شده اند. وقتی مریم و رضا یک کانال پرداخت دارند، رضا و علی نیز دارای کانال پرداخت دیگری هستند مریم می تواند از طریق رضا، وجهی به علی پرداخت کند. به عبارت دیگر مریم وجهی را به رضا و رضا آن را به علی پرداخت می کند. این دریافت و پرداخت ها بگونه ای اتفاق می افتند که رضا نمی تواند وجه مریم را تصاحب کند و همچنین مریم و علی نیز نمی توانند دریافت یا پرداخت را انکار کنند. بنابراین تمام کاربران شبکه لایتنیگ می توانند وجوه را با دیگر کاربران شبکه بطور مستقیم یا غیر مستقیم رد و بدل کنند.
چگونه یک کانال لایتنینگ ایجاد کنیم؟
جهت ایجاد یک کانال لایتنینگ، شما بایستی یک نود لایتنینگ ایجاد کنید و یا کیف پول(والت) لایتنیگ داشته باشید. گزینه های محبوب نود شامل c-lightening و lnd می باشند. همچنین والت های Eclair ، Zap و Lightening App به این منظور مورد استفاده قرار می گیرند. زمانیکه از طریق یکی از روش های فوق، حساب ایجاد کردید می توانید یک کانال پرداخت با نود یا والت دیگر، درشبکه لایتنینگ داشته باشید. این کار از طریق کد یونیک متناظر با نود دیگر انجام می شود. البته اینکه از چه روشی جهت ایجاد یک کانال استفاده می شود ممکن است پروسه کار نیز کمی متفاوت باشد.
پس از اینکه کانال پرداخت را ایجاد کردید می توانید تا اندازه وجوه خود با سایر کاربران شبکه داد و ستد داشته باشید. با توجه به نوع ایجاد شبکه می توانید واسطی برای انتقال وجه یک کاربر به کاربر دیگر باشید و حتی کارمزد دریافت کنید.
کارمزد شبکه لایتنینگ به چه صورت است؟
در بیت کوین کارمزدها به ماینر پرداخت می شود تا تراکنش ها را به بلاک اضافه کنند. اما شبکه لایتنیگ نه بلاکی دارد و نه ماینری. البته شبکه لایتنینگ بعنوان یک پروتکل لایه دوم، سرانجام وابسته به ماینرها و بلاک ها است. بدون این ماینرها و بلاک ها، بیت کوین و در نتیجه شبکه لایتنینگ وجود نخواهند داشت.
در شبکه لایتنینگ، کارمزد به نودهایی که در شبکه، کار فراهم کردن نقدینگی و ارسال وجوه را انجام می دهند پرداخت می شود. برخی از نودها کارمزد بیشتری از دیگران دریافت می کنند. اما بطور کلی کارمزدها پایین هستند. از آنجاییکه هر کسی می تواند وارد چرخه شود و با نودهای دیگر رقابت کند کارمزدها بطور منصفانه ای پایین باقی می مانند.
کارمزدهای پرداخت معمولا در والت شما می مانند و این موضوعی نیست که بخواهید نگران آن باشید. اگر شما هم می خواهید از کارمزدها پول بدست آورید بایستی یک نود لایتنینگ ایجاد کنید که به نودهای بسیاری در شبکه لایتنینگ متصل باشد و نقدینگی زیادی در کانالهای مختلف داشته باشید. همچنین این موضوع کمک می کند تا نود در حد امکان آنلاین باشد.
آیا می توان بدون افتتاح یک کانال پرداخت لایتنینگ، دریافت و پرداختی از طریق این شبکه انجام داد؟
بطور کلی شما باید حداقل دارای یک کانال پرداخت باشید تا بتوانید در این شبکه دریافت و پرداخت انجام دهید. اما اگر به هر دلیلی تمایل ندارید که یک کانال پرداخت ایجاد کنید روش هایی وجود دارد.
برای مثال، برخی والت های لایتنینگ مانند Blue Wallet خدماتی به این منظور ارائه می دهد. این بدان معنی است که وقتی کاربران وجهی دریافت می کنند، این تیم عملیاتی والت است که از طرف کاربران وجه را دریافت کرده است. اما پس از آن توسط تیم بلو والت وجوه، کنترل و حفاظت می شوند. به این ترتیب این امکان فراهم می شود که شما بلافاصله پرداختهای خود را انجام دهید. اما از سوی دیگر باید به تیم والت اعتماد کنید.
بطور جایگزین می توانید با خدمات Submarine Swaps بدون ایجاد کانال لایتنینگ، وجوه خود را از این طریق رد و بدل کنید. گردش کار به این صورت است که شما ارز خود را بطور معمول به تیم ساب مارین ارسال می کنید و آنها از طریق شبکه لایتنینگ پرداختی شما را انجام می دهند. در این نوع پرداختها علاوه بر موضوع اعتماد، کارمزد مضاعفی نیز پرداخت می شود. یکبار زمان ارسال وجه به واسط و بار دیگر کارمزد پرداخت در شبکه لایتنینگ که شامل کارمزد خدمات واسط نیز می باشد.
