شاخص CCI (شاخص اعتماد مصرف کننده) چیست؟
وقتی صحبت از داده های اقتصادی می شود، بیشتر آنها مانند تولید ناخالص داخلی، بیکاری و شاخص قیمت مصرف کننده (CPI)، در مورد فعالیت های گذشته گزارش می دهند. اما شاخص CCI یا همان شاخص اعتماد مصرف کننده از این نظر متفاوت است. زیرا این یک شاخص پیشرو است که از آینده خبر می دهد. شاخص CCI که مخفف Consumer Confidence Index می باشد، شاخص اعتماد مصرف کننده نیز گفته می شود.
در ایالات متحده آمریکا، این کار توسط هیئت کنفرانس (CB) منتشر می شود. این شاخص در فواصل زمانی ماهانه به روز می شود و داده ها از طریق مصاحبه با 5000 خانوار آمریکایی جمع آوری می شود. در واقع، نظرسنجی های CCI تاریخچه ای طولانی دارند که به سال 1967 باز می گردد.
بانک فدرال رزرو علاوه بر سایر اندازه گیری های اقتصادی، شاخص CCI را نیز در طول فرآیند تصمیم گیری خود در نظر می گیرد. در نتیجه، تجزیه و تحلیل آخرین گزارش های اعتماد مصرف کننده می تواند به همان اندازه برای یک معامله گر مفید باشد که تحقیق در مورد آخرین اعداد تولید ناخالص داخلی و CPI مهم هستند.
بنابراین چگونه می توانیم از CCI به عنوان یک نشانگر فارکس استفاده کنیم؟ کاهش مداوم اعتماد مصرف کننده (CCI) می تواند اولین نشانه تضعیف فعالیت های اقتصادی قبل از اینکه بعدا با اعداد GDP کمتر تأیید شود، باشد. این می تواند سیاست های بانک های مرکزی را تغییر دهد.
به عنوان مثال، در شرایط عادی، اگر نرخ تورم بسیار بالاتر از 2٪ و بیکاری پایین باشد، فدرال رزرو ممکن است نرخ بهره را افزایش دهد. با این حال، در همان زمان، شاخص CCI ممکن است در حال کاهش باشد. بنابراین، بانک مرکزی ممکن است اقتصاد را ضعیف ارزیابی کند و از هرگونه تغییر خودداری کند.
از سوی دیگر، حتی در شرایط تورم پایین، اعضای هیات مدیره بانک مرکزی در صورت مشاهده نشانه‌هایی از افزایش اطمینان مصرف‌کننده، ممکن است از اجرای کاهش نرخ سود خودداری کنند. بنابراین این می تواند به هر دو صورت انجام شود.
شاخص CCI چگونه محاسبه می شود؟
هیئت کنفرانس (CB) هر ماه یک نظرسنجی از 5000 خانوار انجام می دهد و نظر آنها را در مورد پنج موضوع می خواهد:
1- شرایط فعلی کسب و کار
2- شرایط فعلی اشتغال
3- شرایط کسب و کار برای 6 ماه آینده
4- شرایط استخدام برای 6 ماه آینده
5- کل درآمد خانواده برای 6 ماه آینده
همه شرکت کنندگان در این نظرسنجی فقط سه گزینه برای پاسخ به هر سوال دارند: مثبت، منفی یا خنثی. نتایج حاصل از نظرسنجی این خانوارها جمع می شود و پاسخ‌های مثبت و منفی بطور نسبی خلاصه می‌شود. در نهایت، این با سال معیار 1985 (بعنوان سال پایه) مقایسه می شود که همیشه ارزش آن 100 است.
آنها این سال خاص را به این دلیل انتخاب کردند که در آن زمان عملکرد اقتصادی، متوسط و نزدیک به میانگین بلندمدت بود. بدیهی است که تعیین دوران رونق اقتصادی یا نقطه رکود بعنوان معیار می تواند نتایج بسیار گمراه کننده ای داشته باشد.
به عنوان مثال، در پایان مارس 2020، CCI در ایالات متحده به 120 رسید. این نشان می دهد که نسبت پاسخ مثبت خانوارها 20 درصد بیشتر از سال معیار بوده است.
چگونه شاخص CCI بر اقتصاد تأثیر می گذارد؟
همانطور که از موارد بالا می بینیم، 40 درصد از سؤالات این نظرسنجی (2 مورد از 5 مورد) به شرایط اقتصادی کنونی می پردازد، در حالیکه 60 درصد باقی مانده بر انتظارات آینده متمرکز است. بنابراین اساساً، شاخص اعتماد مصرف‌کننده عمدتاً یک شاخص آینده‌نگر است. برای درک اینکه چگونه انتظارات مصرف کننده بر اقتصاد کلی تأثیر می گذارد، اجازه دهید نگاهی به ترکیب تولید ناخالص داخلی (GDP) بیندازیم.
تولید ناخالص داخلی از چهار عنصر تشکیل شده است:
- مصرف – بر اساس مخارج خانوار
- سرمایه گذاری – مخارج توسط مشاغل
- مخارج دولتی – از جمله مقامات فدرال، ایالتی و محلی
- خالص صادرات – تراز بین واردات و صادرات
در اکثر کشورها، بزرگترین رقم مربوط به مصرف است. در ایالات متحده، این حداقل دو سوم از کل تولید ناخالص داخلی را تشکیل می دهد. در نتیجه، اگر مصرف کنندگان اعتماد خود را به اقتصاد از دست بدهند، پول کمتری خرج خواهند کرد.
بنابراین حتی اگر خانوارهای ایالات متحده در سراسر کشور تصمیم بگیرند که مخارج خود را اندکی، مثلاً 3 درصد کاهش دهند، این امر پتانسیل کاهش تولید ناخالص داخلی تا میزان 2 درصد را دارد. اگر مصرف‌کنندگان محتاط تر باشند و هزینه‌های خود را 9 درصد کاهش دهند، این امر می‌تواند تأثیر منفی 6 درصدی بر رشد اقتصادی داشته باشد.
کاهش اعتماد مصرف کننده همچنین می تواند تأثیر عمده ای بر دیگر مؤلفه تولید ناخالص داخلی مانند سرمایه گذاری داشته باشد. اگر مدیران کسب‌وکارها ببینند که مشتریان، مصرف خود را کاهش می‌دهند و فروش شرکت‌هایشان راکد می‌شود، این می‌تواند عواقب بزرگی داشته باشد. آنها ممکن است تصمیم بگیرند که هزینه های تبلیغاتی و خرید موجودی خود را کاهش دهند و در نهایت حتی به اخراج برخی از کارمندان خود متوسل شوند.
در مواجهه با کاهش اعتماد مصرف کننده، دولت ممکن است سعی کند مداخله کند و هزینه ها را افزایش دهد. در کوتاه مدت، این ممکن است مقیاس رکود را کاهش دهد. با این حال، این ممکن است یک استراتژی بلند مدت با دوام نباشد. اساساً، بدون رشد اقتصادی، این تنها کسری بودجه را بسیار بیشتر خواهد کرد. در نتیجه اقتصاد ضعیف، ارز نیز سقوط خواهد کرد.
عکس این موضوع برای محیط افزایش اعتماد مصرف کننده صادق است. احساس اطمینان بیشتر در مورد اقتصاد موجب می شود تا خانوارها بیشتر هزینه کنند، کسب و کارها بودجه تبلیغاتی و سرمایه گذاری بر موجودی ها را افزایش دهند. دولت می تواند از این فرصت برای بهبود تراز مالی خود استفاده کند. همه این عوامل می توانند به افزایش ارزش پول کمک کنند.
تنها جنبه منفی بالقوه افزایش اعتماد مصرف کننده را می توان در دسته خالص صادرات یافت. اگر خانوارها نسبت به اقتصاد خوشبین باشند، ممکن است کالاها و خدمات بیشتری از خارج وارد کنند. برای برخی از کشورها، خالص صادرات، بخش بزرگی از تولید ناخالص داخلی را نشان نمی دهد و بنابراین اهمیت کمی دارد. با این حال، هنگام برخورد با کشورهای صادرات محور مانند چین و آلمان، این چیزی است که باید در نظر داشت.
در نظر گرفتن این عوامل می تواند هنگام تدوین استراتژی معاملاتی CCI در فارکس، مفید باشد. به طور کلی، کاهش مداوم شاخص اطمینان مصرف کننده می تواند نشانه رکود اقتصادی آتی باشد.
معامله با شاخص CCI در فارکس
سیستم های معاملاتی CCI چگونه عمل می کنند؟ هنگام تجزیه و تحلیل بنیادی یک جفت فارکس، ممکن است در نظر گرفتن آخرین شاخص های اطمینان مصرف کننده برای هر دو ارز مفید باشد. بیشترین مزیت در اینجا این است که جفت هایی که در CCI واگرایی دارند جستجو کنید. یعنی شاخص CCI یک ارز در حال کاهش و دیگری در حال افزایش باشد.
اگر یک کشور معین با کاهش مداوم اعتماد مصرف کننده مواجه شود، بانک مرکزی محلی ممکن است کاهش نرخ بهره را در نظر بگیرد و حتی ممکن است به سایر اقدامات جهت افزایش نقدینگی متوسل شود.
یکی از مواردی که CCI را بسیار مفید می کند این است که می‌تواند تغییر شرایط اقتصادی قبل از انتشار ارقام تولید ناخالص داخلی، نرخ بیکاری و سایر شاخص‌ها اشاره کند. بانک های مرکزی به طور رسمی هرگز هدف خود را برای حفظ سطح خاصی در شاخص اعتماد مصرف کننده نداشتند، با این حال تغییرات چشمگیر آن را در نظر می گیرند.
بنابراین اساساً معامله گران می توانند ارزهایی را که اعتماد مصرف کننده در حال افزایش است شناسایی کنند و موقعیت خود را به گونه ای قرار دهند تا از افزایش ارزش آنها سود ببرند. یعنی پوزیشن فارکس را طوری باز کنند تا ارزی که CCI آن در حال افزایش است را خریداری کنند و ارزی که CCI آن کاهش می یابد را بفروشند.
آخرین داده های شاخص اعتماد مصرف کننده به طور گسترده به صورت آنلاین در دسترس است. وب سایت هیئت کنفرانس (CB) مکانی است که می توانید آخرین اندیکاتورهای CCI را برای معاملات فارکس بررسی و دانلود کنید.
دلایل نوسان بالای CCI (شاخص اعتماد مصرف کننده) چیست؟
با توجه به ماهیت شاخص اعتماد مصرف کننده، نوسان آن بسیار زیاد است. اگر نگاهی به داده های تاریخی ایالات متحده بیندازیم، این امر آشکارتر می شود. تجزیه و تحلیل داده های گذشته برای هر استراتژی معاملاتی CCI فارکس ضروری است.
همانطور که از نمودار بالا می بینیم، در پایان سال 1995، شاخص اعتماد مصرف کننده ایالات متحده نزدیک به 100 بود، تقریباً مشابه سال معیار 1985. در سال 1999، این شاخص به سقف 140 رسید. از سال بعد، شاخص حتی قبل از شروع رکود، شروع به کاهش کرد و تا سال 2002 به 80 سقوط کرد.
پس از آن، شاخص شروع به بهبود کرد و در سال های 2004-2006 توانست اندکی بالاتر از سطح معیار 100 باقی بماند.
در سال 2007، با ورود بحران وام مسکن گران قیمت، CCI شروع به سقوط کرد و در عرض یک سال، به 38 کاهش یافت.
چرخه دیگری از بهبودی دنبال شد و مصرف کنندگان به آرامی اما به طور پیوسته اعتماد به نفس پیدا کردند. از سال 2017، این شاخص برای اولین بار بعد از سال 2000، به بالای 120 صعود کرد و عمدتاً توانست تا آن سطح باقی بماند. آخرین گزارش نیز 120 را نشان می دهد. در نگاه اول ممکن است به نظر برسد که شاخص تغییر بسیار کمی داشته است اما اینطور نبوده است.
هم در مورد رکودهای سال 2001 و هم در سال 2008، سقوط اعتماد مصرف کننده به سرمایه گذاران یک نشانه هشدار اولیه از بحران ارائه کرد. این نشان می دهد که در فارکس، CCI می تواند قدرت پیش بینی عمده ای برای فعالیت های اقتصادی آینده و رفتار مصرف کننده داشته باشد.
آیا شاخص اعتماد مصرف کننده در آلمان بطور متفاوت اندازه گیری می شود؟
شاخص GfK که به آن شاخص آب و هوا یا اقلیم مصرف کننده می گویند یکی از معیارهای معروف اعتماد مصرف کننده در آلمان است. طبق وب سایت GfK، پاسخ دهندگان این نظرسنجی باید در مورد موارد زیر نظر دهند:
- وضعیت مالی شخصی در 12 ماه گذشته
- وضعیت مالی شخصی در 12 ماه آینده
- وضعیت کلی اقتصادی در 12 ماه گذشته
- وضعیت کلی اقتصادی در 12 ماه آینده
- خریدهای عمده
به طور مشابه، همانند شاخص CCI ایالات متحده، GfK ارزش نسبی پاسخ های مثبت و منفی را محاسبه می کند و آن را با سطح سال معیار مقایسه می کند. این اندازه گیری با نوع آمریکایی خود از آنجا متفاوت است که از اعداد منفی در اندازه گیری استفاده می کند. به عنوان مثال، در طی سال های 2002 و 2003، آب و هوای مصرف کننده GfK برای آلمان سقوط کرد و به زیر صفر رسید و به سطح 3.50- رسید.
همچنین از پاسخ دهندگان خواسته می شود تا در مورد پس انداز خود نظر دهند. اما این در شاخص کلی آب و هوای مصرف کننده لحاظ نمی شود.
شاخص CCI چقدر می تواند تغییرات آتی در ارقام GDP و CPI را پیش بینی کند؟
ادراک خانوارها از اقتصاد و انتظارات آنها با مخارج مصرف کننده که بزرگترین جزء تولید ناخالص داخلی است، همبستگی بسیار قوی دارد. همچنین می تواند بر تصمیم گیری بسیاری از کسب و کارها و در نتیجه بر مؤلفه سرمایه گذاری در معادله GDP تأثیر بگذارد. بنابراین، تجزیه و تحلیل شاخص اعتماد مصرف کننده می تواند برای پیش بینی سطوح رشد تولید ناخالص داخلی آینده، مفید باشد.
در شاخص قیمت مصرف کننده (CPI)، موارد چندان واضح نیستند. تقویت اقتصاد معمولا تقاضا برای کالاها و خدمات را افزایش می دهد که منجر به فشار قیمت می شود. این همان چیزی است که اقتصاددانان آن را «تورم کشش تقاضا» می نامند.
با این حال، افزایش قیمت همیشه به یک اقتصاد قوی مربوط نیست. گاهی اوقات این فرآیند می تواند ناشی از گران شدن مواد اولیه مانند نفت، فلزات و سایر کالاها باشد.
پویایی قیمت سوخت مثال مفیدی برای این موضوع است. قیمت نفت خام پس از سقوط به زیر 50 دلار در طول رکود بزرگ، دوباره شروع به بهبود کرد و تا می 2011 یک بار دیگر از مرز 110 دلار گذشت. این امر علاوه بر تأثیر آشکار بر صنعت حمل و نقل، تأثیر قابل توجهی بر تولید و محصولات کشاورزی نیز داشت. افزایش قیمت سوخت باعث گران شدن قیمت‌های تولید شد.
در آن زمان، اقتصاد ایالات متحده هنوز در مرحله بهبود بود و شاخص اعتماد مصرف کننده هنوز نزدیک به سطح 60 بود.
در همان زمان، اتحادیه اروپا در میانه بحران بدهی دولتی قرار داشت. بسیاری از کارشناسان مالی حتی آشکارا درباره احتمال تجزیه منطقه یورو بحث کردند. اساساً اقتصاد در کشورهای در حال توسعه هنوز کاملاً ضعیف بود.
با وجود آن، افزایش قیمت نفت باعث افزایش تورم شد، به طوری که HICP (تورم قیمت مصرف کننده در منطقه یورو) از 3 درصد فراتر رفت و منجر به افزایش دو برابری نرخ های بانک مرکزی اروپا شد تا این فشارها کاهش یابد.
بنابراین همانطور که از مثال ذکر شده در بالا می بینیم، شاخص اعتماد مصرف کننده همیشه یک شاخص قابل اعتماد برای تغییرات آتی در نرخ تورم نیست.
