روانشناسی معامله گر و ذهن برنده

همانند هر فعالیت سوداگرایانه دیگری، اهمیت روانشناسی در معاملات فارکس نباید بیش از حد در نظر گرفته شود. انسان ها موجودات احساساتی هستند و رفتارهای روانشناختی تعریف شده ای دارند که معمولا می توان آنها در چندین تیپ شخصیتی منحصر به فرد، طبقه بندی کرد. علاوه بر این، تلفیق رفتار روانشناختی کل گروه های معامله گران، بازار را به حرکت در می آورد و الگوهای قیمتی تحلیلگران تکنیکال را ایجاد می کند.

زمانیکه معاملات فارکس موجب ایجاد سود و زیان قابل توجه می شود عوامل بنیادی روانشناختی شخصیت یک معامله گر، ظاهر می گردد. زیرا اغلب مردم زمانیکه سود کسب می کنند یا زیان مالی متحمل می شوند، احساسات شدید را تجربه می کنند.

روانشناسی معاملات فارکس توسط بسیاری از محققان بطور گسترده مطالعه شده است. معمولا هدف از مطالعات، یافتن ذهنیت و تیپ شخصیتی معامله گرانی است که در بدست آوردن سودهای مستمر در معاملات، بیشترین موفقیت را داشته اند.

بسیاری از این محققان کتاب های مهمی در این زمینه نوشته اند تا تریدرها بتوانند با مطالعه آنها درک مناسبی از فعالیت های معاملاتی خود بدست آورند. بدین ترییب معامله گران می توانند درک کنند که آیا آنها از نظر روانشناختی می توانند یک معامله گر موفق باشند یا خیر.

در اینجا بحث روانشناسی معاملات را با بررسی کلی از انواع شخصیت های معامله گری از نظر دکتر Van .K Tharp  شروع می کنیم.

روانشناسی معاملات یا تیپ های شخصیتی

در این دسته بندی، دکتر Tharp معامله گران را به 15 تیپ شخصیتی مختلف تقسیم کرده است. هر یک از این شخصیت های معامله گری، نمای شخصیتی منحصر به خود را دارند که شامل نقاط قوت و نقاط ضعف مختلفی می باشند.

انواع پانزده نوع شخصیت به شرح زیر می باشد:

معامله گر دقیق

این معامله گران تمایل دارند تا پروسه های تحلیلی را با جزئیات انجام دهند و تاریخچه را بطور دقیق ثبت کنند. معامله گران با این نمای شخصیتی معمولا پروسه تصمیم گیری خود را با جزئیات در دفتر معاملاتی خود ثبت می کنند تا بتوانند در تصمیم گیری های آینده از آنها کمک بگیرند.

با توجه به بررسی بیش از حد جزئیات و تحلیل ها و ضبط آنها، ممکن است این دسته از معامله گران موضوع اصلی که سودآوری در معاملات است را فراموش کنند و بیشتر به فعالیت های جانبی بپردازند.

معامله گر مدیریتی

رویکرد این نوع تریدرها به معاملات شامل عمل گرایی، قاطعیت و واقع بینی است. یک معامله گر مدیریتی نسبت به تغییرات محیط بازار واکنش نشان می دهد و این امر منجر به معاملات سودآور می گردد. علاوه بر سازگاری با شرایط مختلف بازار، این نوع از معامله گران دارای ظرفیت تصمیم گیری بالایی هستند و زمانیکه با دیگران کار می کنند می توانند اختیارات را تفویض کنند.

معامله گر هنرمند

معامله گران هنرمند نسبت به سایر معامله گران از درک و تفکر خلاقانه شان در معاملات بیشتر استفاده می کنند. این معامله گران با توجه به خلق و خوی خلاق، انعطاف بیشتری دارند و می توانند خود را با تغییر شرایط بازار وفق دهند. با این اوصاف، این ویژگی می تواند مانند شمشیر دو لبه عمل کند. بدین صورت در موقعیت های معاملاتی زیان ده ممکن است تریدر با معامله همراه شود و نتواند از آن خلاص گردد.

معامله گر ماجرا جو  

این تریدرها ذهن باز و رویکرد انعطاف پذیری نسبت به معامله دارند و جزء موفق ترین معامله گران هستند. تریدرهای ماجرا جو از توانایی خود جهت واکنش موثر به اطلاعات بازار استفاده می کنند و معمولا تحلیلگران حرفه ای هستند. بدین ترتیب داده ها را اولویت بندی کرده و با استفاده از آنها تصمیمات معاملاتی دقیق می گیرند. معامله گران ماجرا جو معمولا ریسک های قابل توجهی را پذیرش می کنند و برای معامله صرفا بر روی اطلاعات واقعی(و نه تفسیرها) تصمیم می گیرند.

معامله گر با جزئیات

این تریدرها قبل از اینکه یک موقعیت معاملاتی در بازار ایجاد کنند تحلیل های مقدماتی را انجام می دهند. همچنین این دسته از معامله گران، ارزیابی های منطقی و تحلیل های دقیق انجام می دهند. علاوه بر این، در اغلب اوقات یادداشت های پیچیده ای از معاملات و دلایل ورود به این معاملات را ثبت می کنند.

بنابراین، بسیاری از معامله گران با این خصوصیات روانشناختی می توانند در دام تحلیل بیش از حد برای ایجاد یا بستن یک معامله بیفتند. این امر موجب می شود تا بازدهی های بسیار پایینی کسب کنند.

معامله گر تسهیل گر

این تریدرها یک رویکرد جدی و هوشیار نسبت به معاملات دارند. این دسته ترجیح می هند معاملات را با تعامل دیگران و یا در محیط اجتماعی انجام دهند. از آنجاییکه تمرکز این تریدرها بر جنبه اجتماعی معاملات است معمولا به عنوان عضوی از یک تیم یا شریک معاملاتی با افراد دیگر، برتری می یابند. تریدرهای تسهیل گر معمولا شرایط کلی بازار را نظاره می کنند و معاملات خود را بطور قاطع و سازمان یافته انجام می دهند.

معامله گر خوش گذران

این معامله گران رویکرد سرگرم کننده ای دارند که شامل درجه ای از تعامل اجتماعی در حین معامله می باشد. این دسته از معامله گران، تمایل به داشتن دیدگاه مثبت دارند. از آنجا که این گروه، خوش بین هستند و با دیگر معامله گران تعامل اجتماعی دارند، احساسات آنها می تواند در هنگام معامله بر هدف آنها تاثیر بگذارد.

معامله گر مستقل

این تریدرها تمایل دارند داده ها را با نظر خود تفسیر کنند و در هنگام معامله، مستقل از اکثریت عمل کنند. در حالیکه توانایی آنها در اندیشه آزاد موجب معاملات سودآور می شود اما عدم مهارتهای اجتماعی، آنها را به یک بازیگر ضعیف در تیم تبدیل می کند.

معامله گر خلاق

این دسته از تریدرها در هنگام تحلیل اطلاعات و ایجاد معامله از رویکرد خلاقانه و درکی استفاده می کنند. معامله گران خلاق قادر هستند مقادیر زیاد اطلاعات را پردازش و به سرعت در بازار عکس العمل نشان دهند. علاوه بر توانایی آنها در تحلیل و واکنش سریع به شرایط بازار، این معامله گران می توانند لیدرهای خوبی باشند و افراد را براحتی بشناسند.

معامله گر برنامه ریز

این نوع از تریدرها لیدرهای لایقی هستند و در رابطه با مسائل مربوط به معامله می توانند ارتباط خوبی برقرار کنند. آنها منظم و واقع بین هستند و تصمیمات سرمایه گذاری موثری اتخاذ می کنند. آنها تمایل دارند جهت تصمیم گیری های منطقی بر روی واقعیت ها تمرکز کنند و با توجه به تغییر شرایط معامله، واکنش سریعی دارند. بدین ترتیب، سیستم های معاملاتی را برای شرایط جدید توسعه می دهند.

معامله گر مسئول اجتماع

این گونه معامله گران به ارزش های اجتماعی که برای آنها اهمیت دارد پایبند هستند و از زندگی اجتماعی لذت می برند. در زمان هایی که فرصت های معاملاتی ایجاد شده با ارزش های آنها همسو می شود بسیار موفق عمل می کنند.

معامله گر خود جوش

این تریدرها در زمان معاملات به سرعت فکر می کنند و عکس العمل نشان می دهند. با این حال، آنها قبل از معامله تحلیل زیادی انجام نمی دهند. زمانیکه استراتژی معاملاتی آنها برقرار است می توانند در شرایط سخت برنامه ریزی کرده و آن را دنبال کنند.

معامله گر استراتژیک

این گروه از معامله گران تمایل دارند تا بر اساس اطلاعات واقعی، تصمیمات هوشمندانه بگیرند و می خواهند فعالیتهای معاملاتی خود را تا سطح قابل قبولی توسعه دهند. آنها معمولا در معاملات، عمل گرا، واقع گرا، منظم و قاطع هستند.

همچنین آنها قادر هستند در زمان معاملات، شرایط کلی بازار را درک و زمانیکه نیاز به جابجایی در بازار است به سرعت فکر کنند. این تریدرها می توانند مفاهیم پیچیده را درک کنند و یادگیری پویایی دارند.

معامله گر حامی

این معامله گران، فهیم و جدی هستند و فعالیت های معاملاتی به آنها وابسته است. با این حال، آنها فاقد برخی از ویژگی های بهترین معامله گران هستند. بنابراین، آنها معمولا در یک تیم در نقش پشتیبان ظاهر می شوند و یا برای معامله گران موفق تر تامین مالی می کنند.

معامله گر ارزشی

این نوع از تریدرها مستقل هستند و به منافع مادی معامله، ایده ها و روابط تمرکز دارند. آنها همچنین می توانند به خوبی تصمیم بگیرند و شکل کلی بازار را درک کنند. اگر آنها بتوانند از احساسات و سیستم ارزشی خود فراتر بروند به معامله گران موفقی تبدیل می شوند.

روانشناسی معامله گر موفق در بازار فارکس

علاوه بر شناسایی 15 تیپ معامله گران که در بالا عنوان شد، دکتر Tharp ویژگی های اساسی معامله گران موفق را نیز مشخص کرده است. بررسی های او بر روی روانشناسی معامله موجب یافتن سه صفت روانشناسی کلیدی شد که در همه معامله گران بسیار موفق وجود داشت. این صفات به شرح زیر است:

• معامله گران خوب، توانایی درک و دیدن تصویر کلی بازار را دارند. آنها همچنین می توانند ارتباط بین وقایع و فرصتهای معاملاتی خوب را در زمان پدیدار شدن، تشخیص دهند.
• در حالت ایده آل، این معامله گران می توانند به منظور تصمیم گیری های معاملاتی دقیق، بازار را بطور منطقی تحلیل کنند.
• آنها گرایش به نظم و قاطعیت دارند و قادرند عملیات را بصورت متوالی انجام دهند.

پتانسیل موفقیت هر معامله گر می تواند با شناسایی اینکه کدامیک از این ویژگیهای مطلوب را داراست و یا تمایل به توسعه آنها دارد ارزیابی شود. بطور مشخص دکتر Tharp شناسایی کرد که “معامله گران برنامه ریز” و “معامله گران استراتژیک”، پتانسیل بیشتری برای موفقیت دارند. زیرا آنها تمام ویژگی های شخصیتی اشاره شده را دارند.

از سوی دیگر دکتر Tharp می گوید معامله گران “خوش گذران”، “هنرمند” و “حامی”،  هیچکدام از این ویژگی ها را ندارند. بدین ترتیب، بجای اینکه خودشان معامله کنند اگر حسابشان را به دیگران بسپارند تا برای آنها معامله کنند معمولا عملکرد بهتری حاصل می شود. مگر اینکه آنها بطور قابل توجهی بر روی خود کار کنند تا ذهنیت های معاملاتی غیر بهینه، تصحیح شود و صفات شخصیتی لازم برای موفقیت، توسعه یابد.

ما بین دو گروه اشاره شده در بالا، تیپ های شخصیتی معامله گرانی قرار دارد که تنها دو صفت از صفات لازم را دارند. این گروه ها شامل معامله گران تسهیل گر، خلاق، خود جوش، مستقل، مدیریتی، ارزشی، مسئول اجتماعی، دقیق و ماجرا جو می باشند.

روانشناسی سفته بازی و ذهنیت معامله گری بهینه

نظم احساسی و روانشناسی سوداگر موفق بازار، موضوع بسیاری از کتاب های جذاب است. گرچه همه کارشناسان با موارد ذکر شده در این مقاله موافق نیستند اما تعدادی از فاکتورها و رفتارهای روانشناسی سودمند که بیشترین شانس موفقیت را به عنوان یک تریدر فراهم می کند به شرح زیر می باشد:

• از تلاش برای غلبه بر بازار، اجتناب کنید. در عوض تلاش کنید تا نسبت به مسیر بازار حساس باشید و خودتان را با آن وفق دهید.
• یاد بگیرید که ترس و طمع را در جای مناسب بکار بگیرید. زمانیکه در حال از دست دادن پول هستید بترسید. بدین ترتیب زیان را در حداقل خود مسدود می کنید. همچنین در زمانیکه در حال بدست آوردن پول هستید حریص باشید و اجازه دهید تا سودتان افزایش یابد.
• از اعتماد بنفس بیش از حد و ریسک های معاملاتی اضافی پرهیز کنید.
• اجازه ندهید که زیان ها اعتماد به نفس شما را از بین ببرند و روز شما را خراب کنند. زیان ها را به عنوان هزینه های تجارت معامله گری ببینید.
• ذهنیت مثبت را در خود حفظ کنید.
• بر روی حفظ نظم معامله و مدیریت سرمایه مناسب، تمرکز کنید. بدون توجه به رفتار بازار به برنامه معاملاتی خود پایبند باشید. در صورت لزوم، برنامه معاملاتی خود را پایش کنید. اما تنها زمانی این کار را انجام دهید که موقیعت های معاملاتی خود را بسته باشید. بدین ترتیب، آنها به استراتژی معاملاتی شما تاثیر نخواهند گذاشت.

ایده ای که در پشت این نظرات می باشد این است که تریدر به فعالیتهای نوسانگیری خود در بازار فارکس بعنوان یک تجارت نگاه کند. مطمئنا شما در برخی معاملات برنده و در برخی بازنده می شوید. بنابراین بهتر است آن را بعنوان بخشی برنامه معامله مد نظر بگیرید. بطور کلی، شما بایستی همیشه تلاش کنید تجارت و وجوه معاملاتی خود را بهینه کنید. بدین صورت، شما قادر خواهید بود تا در بلندمدت در بازار باقی بمانید.